គណៈកម្មការពិសេសសិទ្ធិមនុស្ស អ.ស.ប. នឹងទៅខេត្តឃ្លាំងមើលខ្មែរក្រោម ដែលវៀតណាមដាក់គុក
ដោយ ថាច់ ប្រីជា គឿន l សារព័ត៌មាន ព្រៃនគរ
មន្ត្រីនៃគណៈកម្មការពិសេសរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ មានគម្រោងនឹងចុះទៅ ដែនដីកម្ពុជាក្រោម ដើម្បីពិនិត្យមើលស្ថានភាពនៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សលើពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមពីរដ្ឋាភិបាល វៀតណាម ។ គម្រោងនេះ ធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម បានឡើងឆ្លើយបំភ្លឺការពាររបាយ ការណ៍សិទ្ធិមនុស្សរបស់ខ្លួន នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វិស កាលពីថ្ងៃទី ០៥ ខែកុម្ភៈ ថា សិទ្ធិមនុស្ស និង សេរីភាពសាសនានៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលគោរព ។
ចុចស្ដាប់ អ.ស.ប. នឹងទៅខេត្តឃ្លាំងមើលខ្មែរក្រោមដែលវៀតណាមដាក់គុក
សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានធ្វើរបាយការណ៍ជូនទៅក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាតិ ដើម្បី ឲ្យគណៈកម្មការពិសេសរបស់ស្ថាប័នមួយនេះ ចុះទៅកម្ពុជាក្រោមពិនិត្យមើលស្ថានភាពរបស់ពលរដ្ឋ និង ព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោមនៅខេត្តឃ្លាំង ដែលត្រូវបានវៀតណាមកំពុងដាក់នៅក្នុងពន្ធនាគារ ។ ការធ្វើរបាយ ការណ៍នេះ ស្របពេលក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការ សហប្រជាជាតិត្រូវចុះទៅពិនិត្យមើលនូវការអនុ វត្តរបស់វៀតណាមដែលបានសន្យាថា នឹងគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ក្នុងនោះ មានសិទ្ធិសាសនា និងសិទ្ធិជន ជាតិដើមភាគតិច ជាដើម ។ គណៈកម្មការពិសេសរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស នឹងទៅបំពេញ ទស្សន កិច្ច ដើម្បីពិនិត្យមើលស្ថានភាព ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅវៀតណាម ក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៤ នេះ ហើយបានស្នើឲ្យសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ធ្វើរបាយការណ៍បង្ហាញពីទីតាំងណាមួយនៅដែនដីកម្ពុជា ក្រោម ដើម្បីឲ្យមន្ត្រីគណៈកម្មការនៃស្ថាប័នមួយនេះ ទៅពិនិត្យមើលផ្ទាល់នូវស្ថានភាពជាក់ស្ដែង ។ នេះ បើតាមការអះអាងរបស់ លោក ថាច់ ង៉ុក ថាច់ ប្រធានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បន្ទាប់ពីសហព័ន្ធខ្មែរ កម្ពុជាក្រោម បានចូលស្ដាប់វៀតណាមឆ្លើយការពាររបាយបាយការណ៍សិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំ UPR នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វិស កាលពី ថ្ងៃទី ០៥ ខែកុម្ភៈ កន្លងទៅនេះ ។
លោក ថាច់ ង៉ុក ថាច់ បានថ្លែងថា៖
“យើងខ្ញុំបានសម្រេចហើយថា យើងខ្ញុំនឹងជ្រើសយកខេត្តឃ្លាំង ដែលយួនហៅថា សុកត្រាំង ហ្នឹង ។ ដោយមានបញ្ហាដែលបានកើតនៅវត្តសេរីតាសេក ហើយនឹងវត្តព្រៃជាប់ ដែលរដ្ឋាភិបាលយួនហ្នឹងបាន ចាប់ផ្សឹកព្រះសង្ឃវៃធ្វើបាប ហើយយកទៅដាក់ឃុំឃាំងរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ មានព្រះតេជព្រះគុណ លីវ នី ព្រះតេជព្រះគុណ ថាច់ ធឿន ហើយអន្ទិត លី ចិន្ដា បានរត់មកដល់ប្រទេសថៃ ព្រមទាំងស្ត្រី ៥-៦ នាក់ខាងស្រុក នៅវត្តសេរីតាសេក ត្រូវជាប់គុកដល់ពេលបច្ចុប្បន្នហ្នឹង ហើយយុវជន ២ នាក់ទៀតនៅ ខាងវត្តសេរីតាសេក ។ ដូច្នេះ យើងជ្រើសរើសដើម្បីឲ្យខាងក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សហ្នឹង ទៅឲ្យឃើញ ផ្ទាល់ថា រឿងនេះជារឿងពិត មិនមែនជារឿងក្លែងក្លាយទេ …” ។
លោក ថាច់ ង៉ុក ថាច់ បានបន្តទៀតថា សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានធ្វើរបាយការណ៍ និង ធ្វើជាសំនួរ ផ្ញើទៅក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សមុនមួយខែនៃកិច្ចប្រជុំ UPR នេះ ដើម្បីឲ្យប្រទេសជាសមាជិកសួរទៅវៀត ណាមអំពីបញ្ហាផ្សេងៗ ដែលគេចាត់ទុកថាវៀតណាមបានរំលោភសិទ្ធិលើពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម នៅដែនដី កម្ពុជាក្រោម ។ នៅក្នុងប្រជុំនេះ វៀតណាមមានពេល ៤ ម៉ោង សម្រាប់បំភ្លឺ និង ឆ្លើយសំនួររបស់ប្រ ទេសទាំង ១៣៦ ដែលបានចោទសួរទៅវៀតណាមអំពីការអនុវត្តរបស់ខ្លួនក្នុងរយៈពេល ៤ ឆ្នាំ កន្លង មកនេះ ដែលវៀតណាមបានសន្យាចំពោះក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស កាលពី ឆ្នាំ ២០០៩ ថា ខ្លួននឹងធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវប្រវត្តិសិទ្ធិមនុស្ស ។
លោក ថាច់ ង៉ុក ថាច់ បានបញ្ជាក់ថា៖
“…រដ្ឋាភិបាលយួនមានពេលមួយថ្ងៃ មានពេល ៤ ម៉ោង សម្រាប់បំភ្លឺ ពន្យល់ ហើយក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិ មនុស្សជាអ្នកសួរទៅរដ្ឋាភិបាលយួននៅថ្ងៃនេះ [ ០៥ កុម្ភៈ ] គឺថា មាន ១៣៦ ប្រទេសសួរទៅរដ្ឋាភិបាល យួន នូវកិច្ចការដែលខ្លួនបានសន្យា កាលពី ៤ ឆ្នាំ មុន ឥឡូវមកដល់ថ្ងៃថា តើខ្លួនធ្វើបានអ្វីខ្លះ” ។
កាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ ទៅមិញ តុលាការវៀតណាម នៅខេត្តឃ្លាំង ប្រកាសសាលក្រមផ្ដន្ទាទោសព្រះសង្ឃ ២ អង្គ និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ៧ រូប ក្នុងនោះ មានម្នាក់កាត់ទោសកំបាំងមុខ ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារម្នាក់ពី ១០ ខែទៅ ៦ ឆ្នាំ ពីបទមួយចំនួនដូចជា “បទប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម, បទបង្កឲ្យខូចសណ្ដាប់ធ្នាប់ទី សាធារណៈ និង បទគេចរត់ចេញទៅក្រៅប្រទេស” ដោយតុលាការចោទថា ជនរងគ្រោះព្រះសង្ឃទាំង នេះ បានផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់ វិទ្យុអាស៊ីសេរី និង វិទ្យុ សំឡេងកម្ពុជាក្រោម ហើយពលរដ្ឋវិញ គ្រាន់តែ ទូងស្គរនៅក្នុងវត្ត ដើម្បីជំទាស់ការចាប់ព្រះសង្ឃផ្សឹកព្រះសង្ឃ តែប៉ុណ្ណោះ ។
នៅក្នុងរបាយការណ៍ស្ដីពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សសកល ឆ្នាំ ២០១៣ របស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស (Human Rights Watch) បានកត់សម្គាល់អំពីសេរីភាពសាសនានៅក្នុងប្រទេសវៀតណាមថា ព្រះសង្ឃ នៅតាមវត្តអារាមនានា នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម តាមដាន ធ្វើទុកបុកម្នេញ និង ប្រើកម្លាំងសមត្ថកិច្ចបង្ក្រាប និងធ្វើទារុណកម្ម ជាបន្តបន្ទាប់ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ កន្លងទៅនេះ ៕
