ព្រះតេជព្រះគុណ មហា សឺង វ៉ង់

0 245

ដោយ ថាច់ ប្រីជា គឿន

ព្រះតេជព្រះគុណ មហា សឺ​ង វ៉ង់ អតីត​ព្រះ​បា​ឡា​ត​គណ​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង ជា​អនុប្រធាន​នៃ​គណៈកម្មការ​ការពារ​ស​ន្តិ​ភាព​ពិភព លោក​នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម ។ ព្រះអង្គ​ប្រសូត ឆ្នាំ ១៨៨៦ សុគត ឆ្នាំ ១៩៦៣ ជា អ្នក​ចលនា​អក្សរសាស្ត្រ​ខ្មែរ​និង​ជា​អ្នកប្រឆាំង នឹង​របប​អាណានិគម​យួន​និង​បារាំង ក្នុងការ​ទាមទារ​សិទ្ធិ​ជូន​ខ្មែរក្រោម​នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម ។​

ព្រះតេជព្រះគុណ មហា សឺង វ៉ង់ ។
ព្រះតេជព្រះគុណ មហា សឺង វ៉ង់ ។

​ប្រវត្តិ​សង្ខេប៖

​ព្រះតេជព្រះគុណ មហា សឺ​ង វ៉ង់ ប្រសូត្រ​ឆ្នាំ គ​.​ស​.១៨៨៦ នៅ​ភូមិ​ចេក​ជ្រុំ​(ấp Kim Hòa) ឃុំ ចេក​ជ្រុំ (Xã Kim Hòa) ស្រុក​ផ្នោ ដាច់ (huyện Cầu Ngang) ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង ។ ពេល​ធំ​ដឹងក្តី​ម្តាយ​ឪពុក​បាន​នាំ​ព្រះអង្គ​ចូល ទៅ​ស្នាក់​នៅក្នុង​វត្ត​ជយ​ស​ត្ថា​រតន ឧ​ត្ត​ម (​ចេក ជ្រុំ​) ឋិត​នៅក្នុង​ភូមិ​ឃុំ​ស្រុក​ខាងលើ ហើយ​បាន​សាង​ផ្នួស​ជា​សមណេរ​នា​ឆ្នាំ​គ​.​ស​.១៩០១ ពេល​ព្រះអង្គ​អាយុ​បាន ១៥ ឆ្នាំ ។ ក្រោយ ពី​បាន​សាង​ផ្នួស ព្រះអង្គ​បាន​និមន្ត​ចេញពី​វត្ត​កំណើត​របស់ខ្លួន​ទៅ​គង់នៅ​ក្នុង​វត្ត​មួយចំនួន នៅ​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង ដូចជា​វត្ត​ពោធិ​ស្យា​រាម (​កាន់​ស្នម​) ស្រុក​ផ្នោ​ដាច់​វត្ត​ពោធិ​វង្ស ពង់​ដូង ស្រុក​កញ្ចោង វត្ត​អង្គរ​រាជបុរី (​អង្គ​)​និង​វត្ត​ពោធិ​សាល​រាជ (​កំពង់​) ជាដើម ដើម្បី​ស្វែងរក​ចំណេះវិជ្ជា​ផ្សេងៗ ដូចជា​អក្សរសាស្ត្រ​ខ្មែរ និង​ក្បួន​គម្ពីរ​ធម៌អាថ៌ នៅក្នុង​ព្រះពុទ្ធសាសនា ។ ឆ្នាំ ១៩២៦ ព្រះតេជព្រះគុណ សឺ​ង វ៉ង់ ត្រូវបាន​ពុទ្ធបរិស័ទ​ខ្មែរក្រោម ចំណុះ​ង​វត្ត​ចេក​ជ្រុំ​តែងតាំង​ឲ្យ​ធ្វើជា​ព្រះចៅអធិការ​វត្ត ។​

​ចលា​នា​អក្សរសាស្ត្រ​ខ្មែរ​៖

​ក្រោយមក ព្រះអង្គ​បាន​ផ្តើម​ឲ្យ​មាន​ចលនា​ការសិក្សា​អក្សរសាស្ត្រ​ខ្មែរ ចាប់ពី​ថ្នាក់បឋមសិក្សា រហូតដល់​ថ្នាក់​ពុទ្ធិកសិក្សា នៅតាម វត្ត​នានា​ទូទាំង​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង ។ ចលនា​សិក្សា​អក្សរសាស្ត្រ នេះ​បាន​រីកដុះដាល​គួរ​ឲ្យ​កត់សម្គាល់ ដោយ​បណ្តុះបណ្តាល​បាន​ព្រះ សង្ឃ​ខ្មែរក្រោម​ឲ្យ​ក្លាយទៅជា​អ្នកស្នេហាជាតិ​និង បញ្ញវន្ត​ជាច្រើន​អង្គ​និង​រូប ។​

​ចលនា​ប្រឆាំង​យួន​សេរី​រណប​អា​មេ​រិច​កាំ​ង​ដើម្បី​ការពារ​ពូជសាសន៍​ខ្មែរក្រោម​៖

​ឆ្នាំ ១៩៥៧ ព្រះតេជព្រះគុណ សឺ​ង វ៉ង់ ត្រូវ បាន​ព្រះសង្ឃ និង​ពុទ្ធបរិស័ទ​ខ្មែរក្រោម​នៅ​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង តែងតាំង​ឲ្យ​ធ្វើជា​មេគណ ខេត្ត ។ គោលនយោបាយ​រំលាយ ពូជសាសន៍ ខ្មែរ​នៅ​កម្ពុជា ក្រោម​ឲ្យ​ក្លាយទៅជា​ជនជាតិ​យួន និង​ការបិទ​សិទ្ធិ​ខ្មែរក្រោម​គោរព​ព្រះ ពុទ្ធសាសនា​តាម​អនុ​ក្រិ​ត្យ​លេខ ១០/៥៩ របស់​រដ្ឋាភិបាល​ផ្តាច់ការ​យួន ង៉ូ ដិញ​យ៉េ​ម (Ngô Đình Diệm) បានធ្វើ​ឲ្យ​ព្រះសង្ឃ និង ព​លេ​ដ្ឋ​ខ្មែរក្រោម​មានការ​ឈឺចាប់​យ៉ាងខ្លាំង ។​

​ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៦០ ក្នុង​ឪ​កាស​បុណ្យ​សែន ដូនតា (​បុណ្យ​ភ្ជុំបិណ្ឌ​)​ព្រះតេជព្រះគុណ មហា សឺ​ង វង្ស បាន​ដឹកនាំ​ក្រុមបាតុករ​ជា​ព្រះ សង្ឃ​និង​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរក្រោម​ជាង ៤០.០០០ អង្គ​និង​រូប​ធ្វើ មហា​បាតុកម្ម​មួយ នៅមុខ​ការិយាល័យ ប្រធាន​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង ក្នុងការ​ទាម ទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​អាណា​គម​យួន​បញ្ឈប់​ការ ចាប់​ព្រះសង្ឃ​ផ្សឹក​ទៅធ្វើ​ទាហាន និង​សុំ​កុំ​ឲ្យ​មានការ​ទម្លាក់ គ្រាប់បែក នៅតាម​វត្ត​អារាម ខ្មែរក្រោម​នានា​ជាដើម ។ ការធ្វើ​មហា​បាតុកម្ម​នេះ​របស់ ខ្មែរក្រោម ដើម្បី​ប្រឆាំងនឹង​ការរំលាយ​ពូជសាសន៍ និង​ព្រះពុទ្ធសាសនា​ខ្មែរ ក្រោម ពី​សំណាក់​អាណា និគម​យួន​ខាងត្បូង ដែលជា​រដ្ឋាភិបាល​មួយ​អាយ៉ង​របស់​អា​មេ​រិច​កាំ​ង នោះ​ពួក​យួន​កុ​ម្មុយ​និ​ស្ត​ខាងជើង បាន​កេងប្រវ័ញ្ច​ផលប្រយោជន៍​ន យោ​បាយ​ពី​ការតស៊ូ របស់​ខ្មែរក្រោម​មិនតិច ឡើយ​ដោយ ពួកគេ​បាន ស្រែក និង​ប្តឹង​ដល់​អន្តរជាតិ ថា​សហរដ្ឋ​អា​មេ​រិច​បាន​រំលោភសិទ្ធិ សេរី ភាព​សាសនា​ខ្មែរ​នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម​(​យួន​ខាងត្បូង​) ។​

​តួនាទី​នៅក្នុង​បក្សកុម្មុយនិស្ត​យួន​៖

​ក្រោយពី​ការធ្វើ​មហា​បាតុកម្ម​នោះមក បក្សកុម្មុយនិស្ត​យួន​បានទទួល​ការគាំទ្រ​យ៉ាងខ្លាំង​ពី​សំណាក់​អន្តរជាតិ និង​ដើម្បី​ទទួលបាន ផលប្រយោជន៍​ដ៏​មហិមា​នេះ​តទៅទៀត នៅ​ខែមីនា ឆ្នាំ ១៩៦១ ព្រះតេជព្រះគុណ​មហា សឺ​ង វ៉ង់ ត្រូវបាន​បក្សកុម្មុយនិស្ត​យួន​តែង តាំង​ឲ្យ​ព្រះអង្គ​ធ្វើជា​ទីប្រឹក្សា​នៃ​រណ សិរ្ស​ជាតិ​រំដោះ​ភាគខាងត្បូង​(Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng Miền Nam) ។ ក្រោយមក ព្រះអង្គ​ត្រូវ បាន​ជាប់ឆ្នោត​ជា​អនុប្រធាន​នៃ​គណៈ កម្ម​ការការពារ សន្តិភាព​ពិភពលោក​នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម​(​យួន​ខាង ត្បូង​) (Phó chủ tịch Hội đồng bào hòa bình thếgiới miền nam Việt Nam) ។​

​ព្រះអង្គ​ត្រូវបាន​យួន​កុ​ម្មុយ​និ​ស្ត​ធ្វើឃាត​នៅ​ខេត្ត​ទឹកខ្មៅ​៖

​ដោយ​បក្សកុម្មុយនិស្ត​យួន​បារម្ភ​ពី​ឥទ្ធិពល របស់​ព្រះអង្គ​ក្នុងការ ចលនា​ឲ្យ​ខ្មែរក្រោម​ប្រឆាំងនឹង ពួកគេ​វិញ នៅពេល​អនាគត​ដើម្បី សិទ្ធិសេរីភាព​ជូន​ខ្មែរក្រោម​នោះ នៅ ថ្ងៃទី ០៥ ខែមីនា ឆ្នាំ ១៩៦៣ ពួក​យួន​បាន​ធ្វើឃាត​ព្រះអង្គ​នៅក្នុង​តំបន់​តស៊ូ​មួយ​ឋិត​នៅក្នុង ខេត្ត​ទឹកខ្មៅ ។ ក្រោយពី​បញ្ចប់សង្គ្រាម​នៅ​ប្រទេស​យួន និង​ក្រោយពី រដ្ឋាភិបាល​បក្សកុម្មុយនិស្ត​យួន​បាន​ចូល​ត្រួតត្រា​ខ្មែរក្រោម នៅ​ដែនដី​កម្ពុជា​ក្រោម​នៅ​ថ្ងៃទី ៣០ ខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥ នោះ​ចលនា​អក្សរ សាស្ត្រ​ខ្មែរ​បាន​បន្ត​ស្នា​ព្រះ​ហ​ស្ថ​របស់​ព្រះអង្គ​ដោយ ព្រះតេជព្រះគុណ គឹម តុ​ក ចើ​ង ។​

ព្រះតេជព្រះគុណ មហា សឺង វ៉ង់ ។
ព្រះតេជព្រះគុណ មហា សឺង វ៉ង់ ។

​ពេល​ព្រះ​តេជ​ព្រះ គុណ មហា សឺ​ង វ៉ង់ បាន​សគ​តទៅ​សមាគម​ព្រះ សង្ឃសាមគ្គី​ស្នេហា​ជាតិ​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង បាន​យក​ព្រះនាម ព្រះអង្គ​ដាក់ឈ្មោះ​សាលា​ពុទ្ធ​ក​វិទ្យាល័យ​ទូទាំង​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង ថា «​សាលា ពុទ្ធិកវិទ្យាល័យ សឺ​ង វ៉ង់​» ។ បច្ចុប្បន្ន សាលា​នេះ​មិន បាន​ប្រើ​ជា​ផ្លូវការ​ទៀត​ទេ​ព្រោះ​មានការ​ផ្លាស់ប្តូរ​កម្មវិធី​សិក្សា ។​

​វណ្ណ​កម្ម​ជា​ស្នា​ព្រះ​ហ​ស្ថ​របស់​ព្រះអង្គ​៖

​នៅ​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរក្រោម​គ្រប់​ស្រទាប់​តែងតែ​ចេះ​សូត្រ បទ​គោរព​ដួងវិញ្ញាណ​ក្ខ័​ន្ធ​វីរបុរស ដែលជា​ស្នា​ព្រះ​ហ​ស្ថ និពន្ធ​របស់​ព្រះអង្គ ។ បទ​នេះ​សម្រាប់​សូត្រ​ក្នុង​វត្ត អារាម​ផ្ទះ​ពុទ្ធ បរិស័ទ ខ្មែរក្រោម​មុនពេល​ផ្តើម​ធម៌​នមស្សការ​ក្នុង​ពិធី​បុណ្យទាន​ផ្សេងៗ ឬ​មុនពេល​គោរព​ទង់ ព្រះពុទ្ធសាសនា​នៅក្នុង​វត្ត ៕

បទ​គោរព​ដួងវិញ្ញាណ​ក្ខ័​ន្ធ​វីរបុរស​

​[twocol_one]ចិត្ត​អើយ​សែន​នឹក​ដល់​ជន​ដែល​ឃ្លាត​

​ព្រោះ​ប្រយោជន៍​ជាតិ​ពូជពង្ស​ខេមរា​

​ខំប្រឹង​តស៊ូ​ដល់​ប្តូរ​ជីវ៉ា​ការពារ​នូវ​ជាតិ​សាសនា​

​ឲ្យ​បាន​ឋិត​ស្ថេ​រ​ស្ថាពរ ។

វីរបុរស​ដែល​ឃ្លាត​ទៅហើយ​

​យើង​កុំ​កន្តើយ​ត្រូវ​ប្រុងប្រយ័ត្ន​

​រក្សា​មរតក​នេះ​កុំ​ឲ្យ​បាត់​

​កុំ​ឲ្យ​អណ្តែត​រសាត់​ទៅដោយ​ព្យុះសង្ឃរា ។

​​[/twocol_one]

​ហេតុនេះ​យើង​ត្រូវ​ខំប្រឹង​ពុះពារ​នឹងមិន​ឲ្យ​សៅហ្មង​

​ថ្វី​ដ្បិត​ជាតិ​យើង​ជាប់​ក្នុង​ចំណង​

​ខំប្រឹង​តស៊ូ​ដល់​ប្តូរ​ជីវ៉ា​ការពារ​នូវ​ជាតិ​សាសនា​

​ក៏​គង់​នឹង​បានសម្រេច ។

​តែ​នឹក​ដល់​ជន​ដែល​ឃ្លាត​កាលណា​

​ស្រក់​ទឹកនេត្រា​ដែល​ថ្លា​ដូច​ពេជ្រ​

​យើងខ្ញុំ​នឹក​ណាស់​គ្មាន​ពេលណា​ភ្លេច​

​ពេល​ព្រះ​សូរិយា​ហៀ​ប​លិច​នឹក​ដល់​ព្រលឹង​ឃ្លា​តទៅ ៕​

Leave A Reply

Your email address will not be published.