ដោយ ថាច់ ប្រីជា គឿន | សារព័ត៌មាន ព្រៃនគរ
ទិវាសិទ្ធិជនជាតិដើម ត្រូវបានប្រារឰជារៀងរាល់ឆ្នាំ នៅពាសពេញពិភពលោក ដោយក្រុមជនជាតិដើមនានារួមទាំងខ្មែរក្រោមនៅក្រៅប្រទេសផង នាថ្ងៃទី ១៣ ខែកញ្ញា ។ កាលបរិច្ឆេទនេះ ត្រូវបានជ្រើសរើសឡើងដើម្បីរំឭកដល់ការអនុម័ត និងការប្រកាស នូវសេចក្តីប្រកាសជាសាកលស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើមនៅថ្ងៃទី ១៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០០៧ ដែលគិតរហូតមកទល់ពេលនេះមានរយៈពេល ៥ ឆ្នាំ កន្លងទៅហើយ ។ សេចក្តីប្រកាសជាសាកលនេះ បានទទួលស្គាល់នូវសិទ្ធិនិងសេរីភាពជាមូលដ្ឋាន របស់ជនជាតិដើមភាគតិចទាំងអស់ទាំងស្ត្រីនិងបុរស នៅគ្រប់ទីកន្លែងទាំងអស់ ក្នុងពិភពលោក ដោយមិនមានការរើសអើងអ្វីទាំងអស់ ជាពិសេសនៅក្នុងមាត្រា នៃសេចក្តីប្រកាសនេះ បានចែងអំពី «សិទ្ធិស្វ័យសម្រេចវាសនាខ្លួន ដោយខ្លួនឯង» របស់ជនជាតិដើមដែរ ។ ចាប់តាំងពី ត្រូវបានអនុម័តនៅឆ្នាំ២០០៧ រួចមក សេចក្តីប្រកាសជា សកលនេះត្រូវបានចាត់ទុកថាជា “ស្តង់ដាររួមមួយ នៃសមិទ្ធផលរបស់ជនជាតិដើមគ្រប់ប្រជាជាតិទាំងអស់” ដែលក្នុងនោះក៏មានប្រជាជាតិខ្មែរក្រោម ជាជនជាតិដើមនៃដែនដីកម្ពុជាក្រោម ឬ ភាគខាងត្បូងប្រទេសវៀតណាមផងដែរ ។
ថ្ងៃទី ១៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១២ នេះមានរយៈពេល ៥ ឆ្នាំ ហើយ ដែលវៀតណាម ជាប្រទេសហត្ថលេខីមួយ ក្នុងបណ្ដាប្រទេសទាំង ១៤៣ បានគ្រាំទ្រលើសេចក្តីអនុម័តនេះ សារព័ត៌មាន ព្រៃនគរ កត់សម្គាល់ឃើញថា មិនមានការរីកចម្រើនជាវិជ្ជមានណាមួយ ជុំវិញការគោរព និងលើកស្ទួយសិទ្ធិជនជាតិដើមខ្មែរក្រោម នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម ដែលកំពុងធ្វើអាណានិគម ដោយរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមឡើយ ។ ចំណុចដែលគួរឲ្យព្រួយបារម្ភជាច្រើន ដែលក្នុងនោះរួមមានដូចជា ការរើសអើងពូជសាសន៍ពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាល និងជនជាតិយួនលើពលររដ្ឋខ្មែរក្រោមម្ចាស់ស្រុក ការគំរាមកំហែងព្រះសង្ឃ និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមមានការចាប់ដាក់គុក ដោយគ្រាន់តែពួកគេប្រមូលផ្តុំគ្នា ធ្វើការទាមទារ ដោយសន្តិវិធី ជម្រុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលគោ រពសិទ្ធិក្នុងការប្រតិបត្តិព្រះពុទ្ធសាសនា និងបញ្ហាដីធ្លីការហាមពល រដ្ឋខ្មែរក្រោមមើលទូរទស្សន៍ខ្មែរផ្សាយចូលពីប្រទេស កម្ពុជា ការមិនមានសិទ្ធិសម្តែងមតិអំពីបញ្ហាខ្មែរក្រោមនៅទីសាធារណៈ និងជាពិសេស នៅក្នុងប្រធានបទនេះដដែល ខ្មែរក្រោមមិនមានសិទ្ធិប្រារព្ធ ពិធីអបអរសាទរទិវាសិទ្ធិជនជាតិដើមនៅក្នុងស្រុកដូចខ្មែរក្រោមនៅក្រៅប្រទេសទេ ។
ក្នុងខែកក្កដា កន្លងទៅនេះ សមា គមព្រះពុទ្ធសាសនាវៀតណាម (Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam) ដែលជាសមាគមសាសនារបស់រដ្ឋាភិបាលបក្សកម្មុយនិស្តវៀតណាម បានចេញលិខិតមួយច្បាប់បញ្ជាឲ្យចាប់ ព្រះតេជព្រះ គុណ ថាច់ ធឿន នៅវត្តសិរីតាសេក ខេត្តឃ្លាំង ផ្សឹកដោយបានចោទថា ព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោមអង្គនេះ បានរំលោភបំ ពានលើធម្មនុញ្ញ របស់សមាគមព្រះពុទ្ធសាសនាវៀតណាម ព្រោះព្រះសង្ឃអង្គនេះ បានទាក់ទងព្រះសង្ឃនិងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនៅក្រៅប្រទេស ។
ចំណែក លោក ចៅ ហេន នៅខេត្តមាត់ជ្រូក ត្រូវបានអាជ្ញាធរវៀត ណាមធ្វើទារុណកម្ម នៅក្នុងពន្ធនាគាររហូតដល់ធ្លាក់ខ្លួនឈឺ និយាយលែងចេញ ហើយអាជ្ញាធរវៀតណាមបាន ដាក់ខ្នោះជើងគាត់យកទៅព្យាបាលជំងឺ នៅមន្ទីរពេទ្យទាំងអយុត្តិធម៌ ។ តើឯ ណាទៅសិទ្ធិជនជាតិដើម ? ព្រោះ លោក ចៅ ហេន គ្រាន់តែជាអ្នកទាម ទារឲ្យអាជ្ញាធរវៀតណាម សងដីកេរដូនតារបស់គាត់មកវិញតែប៉ុណ្ណោះ ។ រហូតមកទល់ពេលនេះ ការជាប់គុករបស់ លោក ចៅ ហេន ជិតផុតកំណត់ហើយ តែក្រុមគ្រួសារនៅមិនទាន់ទទួលបានដំណឹងអ្វីពីគាត់នៅឡើយ ។
ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់វៀតណាម ដែលបានចុះហត្ថលេ ខាគាំទ្រចំពោះសេចក្តីអនុម័តនេះ វៀតណាម ត្រូវតែអនុវត្តទៅតាមសេចក្តីប្រ កាសជាសកល ស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិចឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាពបំផុត ដើម្បីលើកស្ទួយជីវភាពពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ជាម្ចាស់ស្រុកនៃដែនដីកម្ពុជាក្រោម និងជនជាតិភាគតិចទាំង ៥២ ដទៃទៀត នៅក្នុងប្រទេសវៀតណាមឲ្យមានការរីកចម្រើននិងថ្លៃថ្នូ ជាជាងខ្លួនប្រើអំណាចទៅគំរាមកំហែង និងរំលោភសិទ្ធិពួកគេ ព្រោះការគោរពសិទ្ធិជនជាតិដើម គឺជាការអភិវឌ្ឍ ប្រទេសវៀតណាមឲ្យមានការរីកចម្រើនគ្រប់វិស័យ ។
ជាអនុសាសន៍សម្រាប់រដ្ឋាភិបាល វៀតណាម យើងសូមលើទឹកចិត្តឲ្យរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមពិចារណាឡើងវិញនូវការអនុវត្តតាមសេចក្តីប្រកាស ជា សកលស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើមឲ្យមានប្រ សិទ្ធិភាពបំផុត ហើយអំពាវនាវសូមគោ រពសិទ្ធិខ្មែរក្រោមដូចខាងក្រោមនេះ ៖
ត្រូវដោះលែងលោក ចៅ ហេន នៅខេត្តមាត់ជ្រូក និងអ្នកស្រី ត្រឹង ធី ចូវ នៅខេត្តព្រះត្រពាំង អ្នកតវ៉ាដីធ្លីដែលអាជ្ញាធរ បានចាប់ដាក់គុកជិតពីរឆ្នាំមកហើយ ។
ត្រូវលុបចោលនូវការចោទប្រកាន់ទៅលើ ព្រះតេជព្រះគុណ ថាច់ ធឿន ព្រោះទង្វើ និងសកម្មភាពរបស់ព្រះអង្គតាមអ្វីដែលអាជ្ញាធរវៀតណាម បានចោទថា «ទាក់ទងខ្មែរក្រោមនៅក្រៅប្រ ទេស» នោះ មិនមែនខុស ឬបំពាននឹង វិន័យព្រះពុទ្ធសាសនាឡើយ ។
ត្រូវផ្សព្វផ្សាយ នូវសេចក្តីប្រកាសជាសកលស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម ដល់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម បានជ្រាបជាព័ត៌មាន ដើម្បីពួកគាត់បានដឹង អំពីសិទ្ធិរបស់ ខ្លួន ។
អនុញ្ញាតឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ប្រារព្ធពិធីអបអរសាទរ ទិវាសិទ្ធិជនជាតិដើមជាសាធារណៈ និងបញ្ចេញមតិដោយសេរី ។
លុបបំបាត់ចោលការរើសអើងពូជសាសន៍ ចំពោះប្រជាជាតិខ្មែរក្រោមដោយបង្កលក្ខណៈ ឲ្យពួកគេមានសិទ្ធិស្មើនឹងជនជាតិយួន ដែលជាអាណានិគមជន ។
បញ្ឈប់ជាបន្ទាន់ រាល់ការសួរចម្លើយ និងគំរាមកំហែងព្រះសង្ឃ និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលមានសកម្មភាព ដើម្បីលើកស្ទួយវប្បធម៌ខ្មែរ ដែលជាវប្បធម៌ផ្ទាល់របស់ខ្មែរក្រោម នៅកម្ពុជាក្រោម ស្របតាមសេចក្តីប្រកាសជា សកលស្តីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម ។ល។
ជាចុងក្រោយ យើងចាត់ទុកថា ការដែលអាជ្ញាធរវៀតណាម ត្បិតត្បៀតនិងមានគំនិតចង្អៀតចង្អល់ ចំពោះការ គោរពសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន របស់ជនជាតិដើមខ្មែរក្រោមនោះ វាជាការធ្វើឲ្យប្រ ទេសវៀតណាមខ្លួនឯង ក្លាយជាប្រ ទេសមួយ មានដំណើរថយក្រោយគ្រប់ វិស័យ និងវៀតណាមត្រូវបានសហ គមន៍អន្តរជាតិ កត់សម្គាល់ឃើញថា មិនគោរពនូវអ្វី ដែលខ្លួនបានចុះសន្ធិសញ្ញាផ្សេងៗជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិ ។ អ្វីសំខាន់ជាងនេះ ទៅទៀតនោះ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនឹងបានយល់កាន់ច្បាស់ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ អំពីពុតត្បុតដែលខ្លួន បានអនុវត្តចំពោះពួកគេពេលនោះ អ្វីៗដែលជាការឃោសនាលើបបូរមាត់របស់វៀតណាម វាលែងមានប្រសិទ្ធិភាពទៀតហើយ ៕
