ហេតុអ្វីអាជ្ញាធរយួននៅខេត្តពលលាវបែងចែកត្រកូល ថាច់ និង ស៊ើង
បទវិចារណកថា ថ្ងៃទី ២៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២០
ដោយ លោក ថាច់ វឿង
ពូជខែ្មរមានវប្បធម៌ដ៏ថៃ្លថ្នូរ ដ៏ឧត្តុង្គឧត្តម ជាពូជសាសន៍មានចំណាស់ជាងគេក្នុងតំបន់អាស៊ីទាំងមូល ។ តាមប្រវត្តិសាស្រ្ត ក្នុងសម័យមហានគរ ខែ្មរមានតែមួយទេ គឺពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូបរស់នៅជាមួយ គ្នានៅក្នុងនគរតែមួយ ។ តែមកដល់សម័យនេះ ផ្នែកខ្លះនៃមហានគរខ្មែរត្រូវបរទេសដណ្ដើមយកទៅ គ្រប់គ្រង បានធ្វើឲ្យទឹកដីបែងចែកចេញជាបីភាគគឺ ភាគខាងលើ កណ្តាល និងខាងក្រោម ។ បច្ចុប្បន្ន នេះ នៅតែភាគកណ្ដាលមួយប៉ុណ្ណោះដែលជារបស់ខែ្មរ ដោយបានគេស្គាល់ជាទូទៅថា ប្រទេសកម្ពុជា និងបានអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលស្គាល់ជាសមាជិករបស់ខ្លួន ។ ចំណែក ភាគខាងលើវិញ ជាទឹកដី មួយផ្នែកបានទៅសៀមជាអ្នកគ្រប់គ្រង និងចំណែកភាគខាងក្រោម បានទៅយួនជាអ្នកគ្រប់គ្រង ។
តាមទំនៀមទម្លាប់ ខែ្មរនៅប្រទេសកម្ពុជា សព្វថ្ងៃ គេយកឈ្មោះរបស់ជីតា ឬឪពុករបស់ខ្លួន មកធ្វើជាត្រកូល ។ ចំណែកជនជាតិយួនវិញ មានត្រកូលតែប៉ុន្មានប៉ុណ្ណោះ ដូចជា ត្រកូល ង្វៀង (Nguyen) ផាម (Pham) ឡេ (Le) និង បុយ (Bui) ជាដើម ។ សម្រាប់ខែ្មរនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោមវិញ ចាប់តាំងពីជនជាតិយួនចូលមកឈ្លានពានវាតទីទឹកដី និងធ្វើអាណានិគម មកដល់ពេលនេះជាង ៣០០ ឆ្នាំហើយ ។ ក្នុងអំឡុងពេលរស់នៅក្រោមនឹមត្រួតត្រារបស់យួន ខ្មែរក្រោមតែងតែត្រូវរងការបង្ខំពីស្ដេច យួនឲ្យប្ដូរវប្បធម៌ ប្រពៃណី និងសាសនាខ្មែរទៅជាយួន ក្នុងនោះ មានការឲ្យប្រើត្រកូលតាមយួន ជាដើម ។ ត្រកូលរបស់ខ្មែរក្រោម បច្ចុប្បន្ន មានដូចជា ថាច់, ស៊ើង, គឹម, កៀង, យ៉ាញ់, ចៅ, ដាវ, ធី, នាង, តោ, ត្រឹង, លី, ត្រឿង, ត្រឹម, ឡឹម ជាដើម ។
នៅពេលដែលសកម្មភាពតស៊ូមតិរបស់សហព័ន្ធខែ្មរកម្ពុជាក្រោម ដើម្បីទាមទារសិទិ្ធសម្រេច វាសនាខ្លួនដោយខ្លួនឯង ជូនខែ្មរក្រោមដ៏កំសត់ ដែលកំពុងតែរស់នៅលើទឹកដីកម្ពុជាក្រោមទាំងមូល បានលេចធោ្លល្បីល្បាញនៅលើឆាកអន្តរជាតិនោះ ស្រាប់តែអាជ្ញាធរយួននៅ ភូមិដើមពោន ចំណុះជើង វត្តសុវណ្ណសាគរសិរីដើមពោន ខេត្តពលលាវ បានឲ្យនគរបាលយួនមានវ័យកេ្មងៗ និងគ្នីគ្នាគេមួយ ចំនួនទៀត បាននាំគ្នាចូលមកវត្តសុវណ្ណសាគរសិរីដើមពោន កោះហៅខែ្មរក្រោមដែលមានវ័យចាស់ៗ ឲ្យមកជួបជុំគ្នាក្នុងវត្តស្តាប់គេប្រកាសនូវវិធានការអី្វមួយដែលគេហៅថា ស័្វយគ្រប់គ្រងវង្សត្រកូល ថាច់ និងវង្សត្រកូល ស៊ើង ហើយបានតែងតាំងប្រធានក្រុមត្រកូល ថាច់ ដែលមានសមាជិកចំនួន ១៥ នាក់ និងប្រធានក្រុមត្រកូល ស៊ើង មានសមានជិកចំនួន ១៥ នាក់ដូគ្នា ។ ពួកគេបាននិយាយថា ធ្វើនេះក្នុង គោលបំណងជួយខែ្មរក្រោមដែលមានភាពក្រីក្រខ្វះខាត និងជួយថែរក្សាសន្តិសុខនៅតាមភូមិស្រុក ដោយរបៀបត្រូវរាយការណ៍ប្រាប់គេក្នុងមួយខែម្តង ។
កាលពីមុនជនជាតិយួនខ្ចីដី ជួលដី និងទិញដីខែ្មរក្រោមដើម្បីស្នាក់នៅ ព្រោះខែ្មរក្រោមជាម្ចាស់ ចំណែកជនជាតិយួនគ្មានទឹកដីឡើយ ។ ផ្ទុយទៅវិញ ឥឡូវនេះ ខែ្មរក្រោមបាត់ទឹកបាត់ដី ក្លាយជាអ្នកក្រី ក្រលើទឹកដីកំណើតរបស់ខ្លួន ដើរស៊ីឈ្នួលធ្វើការឲ្យយួនទៅវិញ ។ ;បានប៉ុណ្ណឹងហើយ យួននៅតែមិន ទាន់ស្កប់ស្កល់ទៀត នៅតែរៀបចំវិធីសាស្រ្តគ្រប់បែបយ៉ាង ដើម្បីបំបាត់ខែ្មរ រំលាយខែ្មរឲ្យអស់ ពោលគឺ ជីកស្មៅជីកទាំងឫស ។
នៅក្នុងប្រទេសវៀតណាមទាំងមូល មាន ៥៤ ជនជាតិ កំពុងរស់នៅ មានត្រកូលជាច្រើនដែលត្រូវបែងចែក ហេតុអី្វបានជាគេធ្វើចំពោះតែខែ្មរក្រោម ? ព្រោះខែ្មរក្រោមជាម្ចាស់ទឹកដី ខែ្មរក្រោមមាន ចំនួនរាប់លាននាក់ច្រើនជាងជនជាតិដទៃៗទៀត ខែ្មរក្រោមមានការតស៊ូ មានជំនួយពីក្រៅប្រទេស ខ្លាចក្រែងទប់ស្កាត់មិនជាប់ ។ ខេត្តពលលាវជាចំណុចចាប់ផ្តើម បើសិនជាខេត្តពលលាវបានសម្រេច ហើយ យួននឹងធ្វើនៅខេត្តផេ្សងៗទៀត ។ តាមការពិតទៅ មិនមែនជាវិធានការអ្វីដើម្បីជួយខែ្មរក្រោមទេ ប៉ុនែ្តជាវិធានការ បែងចែកខែ្មរក្រោមឲ្យទៅជាពួក ជាបក្ស ជាក្រុមតូចៗ ធ្វើឲ្យខែ្មរក្រោម ក្រ ឃ្លាន ខ្លាច ល្ងង់ខ្លៅ ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការគ្រប់គ្រង ។ ថៃ្ងណាមួយ យួនអាចញុះញង់ក្រុមត្រកូល ថាច់ និង ក្រុមត្រកូលស៊ើង ឲ្យបែកបាក់គ្នាកាប់ចាក់គ្នា ដណ្តើមផលប្រយោជន៍រៀងខ្លួន ហើយក៏ជាវិធានការ មួយទប់ស្កាត់ខែ្មរក្រោម តាមដានខែ្មរក្រោម កុំឲ្យតាមដានរឿងនយោបាយ កុំឲ្យទាក់ទង និងចូលរួម សកម្មភាពជាមួយនឹងសង្គមខែ្មរក្រោមនៅបរទេស កុំឲ្យផ្តល់ព័ត៌មានដល់ ទូរទស្ស ព្រៃនគរ វិទ្យុសំឡេង កម្ពុជាក្រោម VOKK) និង វិទ្យុអាស៊ីសេរី ជាដើម ។ ម៉្យាងទៀត ជាវិធានការមួយដើម្បីឲ្យក្រុមដែល យួនបានបង្កើតនេះ តាមដានចំពោះពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនៅក្រៅប្រទេសចូលស្រុកម្ដងៗ ផងដែរ ។
នៅក្នុងសម័យទំនើបបចេ្ចកវិទ្យាជឿនលឿនេះ មិនអាចបិទបាំង មិនអាចភូតភរ និងមិនអាចមួលបង្កាច់បានទៀតឡើយ ។ មានតែរបបផ្តាច់ការទេ ដែលនៅរក្សានូវឥរិយាបទបែបនេះ ។ នៅក្នុងប្រទេស វៀតណាម គ្មានសិទិ្ធបង្កើតជាអង្គការ សមាគមក្រៅរដ្ឋាភិបាល គ្មានសិទិ្ធជួបជុំជជែកពីរឿងនយោបាយ និងគ្មានសិទ្ធិបង្កើតជាស្ថាប័នព័ត៌មានឯករាជ្យឡើយ ។
ខែ្មរក្រោមរងទុក្ខវេទនារាប់សតវត្សរ៍មកហើយ ដោយម្នាក់ៗរស់នៅជាមួយយួន បានភ្លក់រសជាតិ ល្វីងជូរចត់សព្វគ្រប់បែបយ៉ាង ត្រូវយួនឈ្លានពានទឹកដីហើយត្រួត្រា បំបាត់ពូជសាសន៍ ធ្វើទារុណកម្ម រឹបយកដីស្រែចម្ការ ចាប់ព្រះសង្ឃផ្សឹកដាក់ពន្ធនាគារ ហៅទៅសួរចម្លើយ និងគំរាមកំហែង ជាដើម គឺ ជីវិតរស់នៅគ្មានសិទ្ធិអី្វទាំងអស់ ។ ដូច្នេះ ខ្មែរក្រោមគ្រប់រូប ត្រូវតែចេះប្រើសិទ្ធិរបស់ខ្លួន ក្នុងនោះមាន “សិទ្ធិសម្រេចវាសនាខ្លួនដោយខ្លួនឯង” ជាដើម តាមសេចក្ដីប្រកាសជាសកលរបស់អង្គការសហប្រជា ជាតិស្ដីពីសិទ្ធិជនជាតិដើម ដែលវៀតណាមបានទទួលស្គាល់កាលពីឆ្នាំ ២០០៧ ថានឹងគោរពសិទ្ធិជា មូលដ្ឋានរបស់ជនជាតិដើមគ្រប់រូបនៅក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន ៕
