សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម និងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ស្នើសហគមន៍អន្តរជាតិ ឲ្យប្រើឥទ្ធិពលជំរុញឲ្យវៀតណាម គោរពសិទ្ធិមនុស្ស
ដោយ យន់ សាមៀន | RFA Khmer
សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម និងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ស្នើសហគមន៍អន្តរជាតិប្រើឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម គោរពសិទ្ធិមនុស្ស សាសនា និងសិទ្ធិជនជាតិដើម ។ សំណើនេះ ធ្វើឡើងស្របពេលដែលប្រទេសអូស្រ្តាលីបានជួបសន្ទនានឹងភាគីវៀតណាម ជុំវិញបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស កាលពីសប្តាហ៍មុន ។
សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម និងអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស (Human Rights Watch) បានអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីជួយអន្តរាគមន៍ទៅរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ឲ្យបញ្ឈប់ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាប្រព័ន្ធ និងឈប់ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញជនជាតិដើម ។ សំណើនេះ ធ្វើឡើងស្របពេល ដែលរដ្ឋាភិបាល អូស្ត្រាលី និងវៀតណាម បានចាប់ផ្តើមកិច្ចសន្ទនា លើកទី ១៧ ស្តីពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅប្រទេសវៀតណាម កាលពីសប្តាហ៍មុន ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស (Human Rights Watch) ចេញពីសប្តាហ៍មុនបញ្ជាក់ថា ប្រទេសអូស្រ្តាលីគួរប្រើប្រាស់ឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួន ដើម្បីដាក់គំនាបលើរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ឲ្យធ្វើសកម្មភាពជាចំបងមួយចំនួន ដើម្បីស្តារឡើងវិញ នៃកំណត់ត្រា ស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សដ៏អាក្រក់របស់វៀតណាម ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្តថា ពលរដ្ឋវៀតណាម ត្រូវរងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដោយសារតែពួកគេប្រើប្រាស់សិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន និងសិទ្ធិនយោបាយ ដូច្នោះ អូស្រ្តាលី ត្រូវតែទាមទារវៀតណាម ឲ្យដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយទាំងអស់ ព្រមទាំងធ្វើច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌរបស់ប្រទេសនេះ ឲ្យមានលក្ខណៈស្តង់ដារអន្តរជាតិ ។
អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស (Human Rights Watch) រកឃើញថា យ៉ាងហោចណាស់ក៏មានមនុស្សចំនួន ១៤៦ នាក់កំពុងជាប់ពន្ធនាគារ ដោយសារតែការប្រើប្រាស់សិទ្ធិមូលដ្ឋាន និងការប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គម ។ ក្នុងចំណោមជាងមួយរយករណីនោះ យ៉ាងហោចណាស់ក៏មានជាង ៣០ ករណីជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនយោបាយ ។ ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មអូស្រ្តាលី និងវៀតណាម បានកើនឡើងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ។ អូស្រ្តាលីក្លាយជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មកំពូលទី ១០ របស់វៀតណាម ។ ទោះបីជាយ៉ាងណា ប្រមុខការទូតអូស្រ្តាលី ដែលបានមកទស្សនកិច្ចនៅវៀតណាម កាលពីវិច្ឆិកា កន្លងទៅ មិនបានលើកពីបញ្ហាសិទ្ធិទៅជជែកនឹងមន្រ្តីវៀតណាម នោះទេ ។
នាយករងនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ (Human Rights Watch) លោក ហ្វីល រ៉ូបឺតសុន (Phil Robertson) ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី កាលពីសប្តាហ៍មុនថា រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ក្រៅពីធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពលរដ្ឋខ្លួនឯង រដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនីសយ៍មួយនេះ ក៏បានធ្វើទុក្ខបុកម្នេញជនជាតិដើមខ្មែរក្រោម ផងដែរ ។ លោក ហ្វីល រ៉ូបឺតសុន ថា វៀតណាមធ្វើបាបពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដោយគ្មានស្រាកស្រានឡើយ ។ វៀតណាម បានគាបសង្កត់ខ្មែរក្រោមមិនឲ្យសំដែលមតិរឿង វប្បធម៌ជនជាតិដើម សិទ្ធិសាសនា និងគាបឲ្យខ្មែរក្រោម ទទួលយក និងសម្របសម្រួលការរស់នៅតាមបែបជនជាតិវៀតណាម ។ លោក ហ្វីល រ៉ូបឺតសុន បន្ថែមទៀតថា អាជ្ញាធរវៀតណាមក៏ចាត់វិធានការបែបរើសអើងនឹងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលរងការរំលោភបំពានសិទ្ធិដីធ្លី ហើយព្យាយាមទាមទារសិទ្ធិកាន់កាប់មកវិញ ដោយសារតែពួកគេបានធ្វើកសិកម្មលើដីនោះជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ។
យ៉ាងហោចណាស់ក៏មានកសិករខ្មែរក្រោមម្នាក់ ត្រូវបានអាជ្ញាធរវៀតណាមចាប់ដាក់ពន្ធនាគាររយៈពេលច្រើនឆ្នាំ និងពីរនាក់ទៀតអាចនឹងត្រូវគេចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ ដោយសារតែពួកគេតវ៉ាអហិង្សាទាមទារដីស្រែ ដែលក្រុមអាជ្ញាធរវៀតណាមរឹបអូសទាំងគ្មានសំណងត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ ។ លោក ហ្វីល រ៉ូបឺតសុន មើលឃើញទៀតថា អាជ្ញាធរវៀតណាម កំពុងមិនទុកចិត្តខ្លួនឯង ហើយចាត់ទុកការទាមទារសិទ្ធិសេរីភាពជនជាតិដើមរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមថា ជាចេតនាចង់បង្កើតតំបន់ស្វយ័ត ឬចង់បានឯករាជ្យ ។ លោកថា វៀតណាមមិនទុកចិត្តខ្មែរក្រោមឡើយ ពីព្រោះខ្មែរក្រោម ជាជនជាតិផ្សេងគ្នា បណ្តាលឲ្យវៀតណាម ត្រូវតែត្រួតត្រាលើពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ។
ពាក់ព័ន្ធនឹងសំណើរបស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស (Human Rights Watch) នេះដែរ ប្រធាននាយកដ្ឋានព័ត៌មានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ព្រះភិក្ខុ សឺង យ៉ឹងរតនា ក៏ស្នើសុំឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិជួយប្រើឥទ្ធិពលរបស់ពួកគេ អន្តរាគមន៍ទៅវៀតណាម ឲ្យគោរពសិទ្ធិជនជាតិដើម៖ «សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមសូមអំពាវនាវឲ្យអន្តរជាតិដែលមានពាណិជ្ជកម្មនឹងវៀតណាមជួយធ្វើអន្តរាគមន៍ករណីដែលពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមត្រូវអាជ្ញាធរវៀតណាមចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ និងបានរឹតត្បឹតសិទ្ធិសេរីភាពពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមជាម្ចាស់ស្រុកជនជាតិដើម» ។
សំណើអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ និងសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមនេះ ធ្វើឡើងដោយសារតែ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ វៀតណាមចាប់ផ្តើមធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមស្ទើគ្រប់វិស័យ ។
អាជ្ញាធរវៀតណាមខេត្តព្រះត្រពាំង កាលពីថ្ងៃទី ១៤ ខែតុលា បានចាប់ខ្លួនលោក ថាច់ រីន ពីបទ «កេងចំណេញលើសិទ្ធិសេរីភាព និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការបង្ហោះរូបភាពមេដឹកនាំ ក្នុងចេតនាបង្កឲ្យមានផលប៉ះពាល់ទៅដល់កិត្តិយស និងសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ អតីតមេដឹកនាំវៀតណាម ។ បច្ចុប្បន្នវៀតណាម កំពុងដាក់ពន្ធនាគារលោក ដើម្បីរង់ចាំការកាត់ទោស ។ សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បដិសេធការចោទប្រកាន់របស់វៀតណាម ហើយថា ការចាប់ខ្លួនលោក ថាច់ រីន នេះ គឺដោយសារតែលោកផ្សព្ធផ្សាយចំណេះដឹងពីសិទ្ធិជនជាតិដើម ។
ករណី អាជ្ញាធរវៀតណាម ឃុំខ្លួនលោក ថាច់ រីន ក្នុងពន្ធនាគារនេះ មិនមែនជាករណីទីមួយទេ ។ អាជ្ញាធរវៀតណាម កាលពីថ្មីៗ នេះ ក៏បានចាប់ខ្មែរក្រោមម្នាក់ទៀតឈ្មោះ ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ដាក់ពន្ធនាគារ ដោយសារតែលោកត្រូវអាជ្ញាធរវៀតណាមចោទប្រកាន់ថា ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងបាតុកម្មហិង្សាមួយ ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក្ដី តំណាងខ្មែរក្រោម អះអាងថា លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប មិនបានប្រព្រឹត្តកំហុសដូចការចោទប្រកាន់នោះទេ ហើយការចាប់ខ្លួននេះ ជាលេសដោយសារតែលោកបានចូលរួមសំដែងមតិរឿងថ្ងៃបាត់បង់ទឹកដី តាមបណ្ដាញសង្គម ហ្វ៊េសប៉ុក (Facebook) ។ បច្ចុប្បន្ន លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប កំពុងជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេលពីរឆ្នាំ ។
អាជ្ញាធរវៀតណាម ក៏បានសម្លុតគំរាមកំហែងយុវជនខ្មែរក្រោមជាច្រើនរូប ដោយឲ្យបញ្ឈប់ផ្សព្ធផ្សាយការទាមទារសិទ្ធិជាជនជាតិដើម និងផ្តល់ព័ត៌មានទៅក្រៅប្រទេស រឿងអាជ្ញាធរធ្វើទុក្ខបុកម្នេញខ្មែរក្រោម ។ អាជ្ញាធរវៀតណាម កំពុងតែទាមទារយុវជនខ្មែរក្រោមទាំងនោះ ឲ្យបង់ប្រាក់ពិន័យរាប់រយដុល្លាររឿងពួកគេប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមផ្សព្ធផ្សាយច្បាប់អន្តរជាតិ ស្តីពីជនជាតិដើម ៕
