ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ត្រូវបាននគរបាលវៀតណាម ចាប់ដាក់ពន្ធនាគារក្នុងជំលោះដីធ្លី
ដោយ យាង សុធារិន្ទ
ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម នៅខេត្តក្រមួនស លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ដែលត្រូវបានតុលាការវៀតណាម ស្រុក យ៉ាង ថាញ់ និងខេត្តក្រមួនស សម្រេចកាត់ទោសជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ២ ឆ្នាំ ក្នុងជំលោះដីធ្លីរវាងកសិករខ្មែរក្រោម ជិត ១៥០ គ្រួសារ ជាមួយអាជ្ញាធរវៀតណាម ត្រូវបានអាជ្ញាធរវៀតណាម ស្រុក យ៉ាង ថាញ់ ចាប់ឃុំខ្លួនហើយ នៅព្រឹកថ្ងៃទី ៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២១ ។

ការឃុំខ្លួននេះ ធ្វើឡើងមួយថ្ងៃក្រោយ ពីអធិការរងនគរបាលស្រុក យ៉ាង ថាញ់ លោក ង្វៀន ថាន់ ទ្រុង (Nguyen Thanh Trung) បានចេញលិខិតកោះហៅ លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ឱ្យទៅជួបសមត្ថកិច្ច នៅអធិការដ្ឋាននគរបាលស្រុក យ៉ាង ថាញ់ ។
មែនទែនទៅ នគរបាលស្រុក យ៉ាង ថាញ់ បានទូរស័ព្ទប្រាប់ឱ្យលោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ទៅជួបពួកគេ តាំងពីព្រឹកថ្ងៃទី ៧ ខែមិថុនា ហើយបានប្រាប់លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ឱ្យរៀបចំខោអាវយកទៅជាមួយទៀតផង ដែលវាហាក់ដូចជាការគំរាមលោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ឱ្យត្រៀមខ្លួនដើរចូលដេកគុកតែម្តង ។ ប៉ុន្តែ លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប សម្រេចចិត្តថា មិនទៅជួប តាមការទូរស័ព្ទប្រាប់របស់លោកនគរបាលវៀតណាមនោះទេ ព្រោះលោកមើលឃើញថា វាធ្វើឡើងមិនសមរម្យ និងខុសនីតិវិធី ដែលរាល់ការកោះហៅជាផ្លូវការណាមួយ វាគួរ ធ្វើឡើងតាមរយៈលិខិត មិនមែនគ្រាន់តែទូរស័ព្ទមកប្រាប់នោះទេ ។
ដោយសារតែ លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប សម្រេចថាមិនទៅជួបនៅព្រឹកថ្ងៃទី ៧ ទើបនៅថ្ងៃទី ៧ ខែមិថុនា ដដែលនោះ ពួកនគរបាលបានធ្វើលិខិតកោះហៅលោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ឱ្យចូលខ្លួន ។
យុវជនខ្មែរក្រោម និងជាសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស គឺលោក តោ ហ្វាងចឿង បានឱ្យវិទ្យុសំឡេងកម្ពុជាក្រោម និងសារព័ត៌មាន ព្រៃនគរ ដឹងនៅល្ងាចថ្ងៃទី ៨ ខែមិថុនា ថា លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ត្រូវបាននគរបាលស្រុក យ៉ាង ថាញ់ ឃុំខ្លួនតាំងពីព្រឹកថ្ងៃទី ៨ ខែមិថុនា ។
បើតាមលោក តោ ហ្វាងចឿង ដែលបានទូរស័ព្ទទៅសួរបងប្អូនជីដូនមួយរបស់លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប នៅខេត្តក្រមួនស បានឱ្យដឹងថា លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប និងបងប្រុសបង្កើតបានទៅជួប នគរបាលស្រុក យ៉ាង ថាញ់ នៅវេលាម៉ោង ៨ ព្រឹក ថ្ងៃទី ៨ ខែមិថុនា តាមការកោះហៅរបស់ នគរបាល ហើយប្រហែល ១ ម៉ោងក្រោយមក បងប្រុសរបស់លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប បានត្រឡប់មកផ្ទះវិញ និងប្រាប់ថាលោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ត្រូវបាននគរបាលឃុំខ្លួនហើយ ។ នគរបាលបានប្រាប់បងប្រុស លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ថា នឹងផ្តល់ដំណឹងដល់ក្រុមគ្រួសារក្នុង រយៈពេល ២ ទៅ ៣ ថ្ងៃខាងមុខ ដើម្បីប្រាប់ពីទីតាំងដែលលោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ត្រូវបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួនបន្ត ។
រីឯអ្នកភូមិរបស់លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ដែលថ្លែងមិនបញ្ចេញឈ្មោះ បានបញ្ជាក់ថា លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ពិតជាត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ឃុំខ្លួនប្រាកដមែន ។
គួររំលឹកថា កាលពីថ្ងៃទី ៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២០ អាជ្ញាធរវៀតណាម ខេត្តក្រមួនស រួមមាន ប៉ូលិស ទាហាន ដែលប្រដាប់ដោយអាវុធប្រមាណជាង ១០០ នាក់ បានចុះទៅរឹបអូសយកដីជាង ៣.០០០ ហិកតា ធ្វើជាកម្មសិទ្ធិរបស់រដ្ឋពីពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមចំនួន ១៤៥ គ្រួសារដែលកំពុងប្រើប្រាស់ដីកេរ ដែលដូនតារបស់ពួកគាត់បានបន្សល់ទុកឱ្យ ។ ប៉ុន្តែ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម បានធ្វើការជំទាស់រហូតផ្ទុះជាអំពើហិង្សា បណ្ដាលឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមជាង ១០ នាក់រងបួសធ្ងន់ និងស្រាល ។ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ឲ្យដឹងថា ពួកគាត់បានអាស្រ័យផលលើដីនោះតាំងពីអំឡុងឆ្នាំ ១៩៧៣ មកម្ល៉េះ ប៉ុន្តែ អាជ្ញាធរវៀតណាមមិនព្រមធ្វើប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិឲ្យពួកគាត់នោះទេ ។
ក្រោយហេតុការណ៍ប៉ះទង្គិចគ្នានោះ នៅថ្ងៃទី ៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២០ អាជ្ញាធរវៀតណាមស្រុក យ៉ាង ថាញ់ ខេត្តក្រមួនស បានឃាត់ខ្លួនលោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប និងបានឃុំខ្លួនលោកក្នុងពន្ធនាគារអស់រយៈពេលជាង ៣ ខែ រហូតដល់ថ្ងៃទី ៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២០ ទើបអនុញ្ញាតឲ្យលោក នៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន ។

បន្ទាប់មកនៅថ្ងៃទី ១០ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០២០ អាជ្ញាធរវៀតណាម បានកសាងសំណុំរឿងបញ្ជូនខ្លួនលោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប និងកសិករខ្មែរក្រោម ៣ រូបទៀត គឺលោក តៀន ដាម តៀន ណាម និងលោកយាយ ធី ភិច ទៅកាន់តុលាការវៀតណាមស្រុក យ៉ាង ថាញ់ ខេត្តក្រមួនស ដោយ បានចោទប្រកាន់ពួកគាត់ទាំង ៤ នាក់ពីបទ «ប្រើអំពើហិង្សាមកលើកងកម្លាំងសមត្ថកិច្ច និងបទប្រឆាំងនឹងអាជ្ញាធរសាធារណៈ» ។
ក្រោយមកទៀត នៅថ្ងៃទី ៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២០ តុលាការស្រុក យ៉ាង ថាញ់ បានបើកសវនាការ ជំនុំជម្រះ រួចបានប្រកាសសាលក្រមផ្តន្ទាទោសកសិករខ្មែរក្រោមទាំង ៤ រូប ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ ចាប់ពី ១ ឆ្នាំ ទៅ ២ ឆ្នាំកន្លះ ក្នុងនោះ លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ត្រូវតុលាការសម្រេចកាត់ទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារចំនួន ២ ឆ្នាំ កន្លះ លោក តៀន ដាម អាយុ ២៨ ឆ្នាំ ផ្ដន្ទាទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ២ ឆ្នាំ ៣ ខែ លោក តៀន ណាម អាយុ ២៨ ឆ្នាំ ផ្ដន្ទាទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ១ ឆ្នាំ និងលោក យាយ ធី ភិច អាយុ ៧១ ឆ្នាំ ផ្ដន្ទាទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ១ ឆ្នាំ ប៉ុន្តែ ពួកគាត់ត្រូវបានដាក់ឱ្យស្ថិតក្នុងការព្យួរទោសមានលក្ខខណ្ឌ ។
ដោយមិនអាចទទួលយកបាននូវការកាត់ក្តីដោយអយុត្តិធម៌នេះ ពួកគាត់បានប្តឹងទាស់ ការសម្រេចរបស់តុលាការស្រុក យ៉ាង ថាញ់ ទៅកាន់តុលាការខេត្តក្រមួនសជាបន្តទៀត ។
ទោះជាយ៉ាងណា ក្នុងសវនាការនៅថ្ងៃទី ៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២១ តុលាការខេត្តក្រមួនស បានសម្រេចតម្កល់សាលដីកាផ្ដន្ទាទោសរបស់តុលាការថ្នាក់ស្រុក លើកសិករខ្មែរក្រោម ៣ រូប ទុកជាបានការដដែល ប៉ុន្តែ បានសម្រាលទោស លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ដែលត្រូវតុលាការស្រុក យ៉ាង ថាញ់ កាត់ទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ២ ឆ្នាំ ៦ ខែ មកជាប់ ២ ឆ្នាំ ។ លោក តៀន ដាម ផ្ដន្ទាទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ២ ឆ្នាំ ៣ ខែ មកនៅ ២ ឆ្នាំ និងលោក តៀន ណាម ផ្ដន្ទាទោស ១ ឆ្នាំ មកនៅ ៩ ខែវិញ ។

ក្រោយការប្រកាសសាលក្រមនេះ កសិករខ្មែរក្រោម ទាំង ៣ រូបនេះ មិនទាន់ត្រូវបានបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារនៅឡើយទេ ។ តុលាការអនុញ្ញាតឲ្យពួកគេទាំង ៣ រូប នៅក្រៅពន្ធនាគារជាបណ្តោះអាសន្ន ហើយពួកគេក៏កំពុងធ្វើការជាមួយមេធាវី ដើម្បីប្ដឹងទាស់ទៅកាន់ តុលាការជាន់ខ្ពស់វៀតណាម បន្តទៀតដែរ ។
គិតមកដល់ពេលនេះ មានតែលោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប មួយរូបគត់ដែលត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ ។ ចំណែកអ្នកផ្សេងទៀត ត្រូវបានអាជ្ញាធរអនុញ្ញាតឱ្យ នៅក្រៅឃុំនៅឡើយ ។
ថ្លែងនៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាវេទិកាសាធារណៈរៀបចំដោយយុវជនខ្មែរក្រោម ២ ថ្ងៃ មុនត្រូវបានឃុំខ្លួន លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប ឱ្យដឹងថា ៖
ក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះ លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប បានថ្លែងរក្សាជំហរថា លោកមិនបានប្រព្រឹត្តកំហុសដូចការចោទប្រកាន់របស់តុលាការនោះឡើយ ។ លោកចាត់ទុកចំណាត់ការរបស់អាជ្ញាធរ និងតុលាការវៀតណាម គឺជារឿងអយុត្តិធម៌បំផុតសម្រាប់រូបលោក និងកសិករខ្មែរក្រោម ។ លោកថា តុលាការកាត់ក្តីមិនបានផ្អែកលើហេតុផលត្រឹមត្រូវឡើយ ។
គួរបញ្ជាក់ថា ក្រៅពីកសិករខ្មែរក្រោម ទាំង ៤ នាក់ ដែលត្រូវបានតុលាការចោទប្រកាន់ខាងលើ នៅមានពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមជាប់ពាក់ព័ន្ធចំនួន ២៣ នាក់ផ្សេងទៀត ក៏ត្រូវបានអាជ្ញាធរវៀតណាម សម្រេចដាក់ពិន័យរដ្ឋបាល ដោយពិន័យជាប្រាក់ក្នុងម្នាក់ៗ ចាប់ពី ៣ លានដុងទៅ ៤ លាន ដុង ឬស្មើនឹង ១៥០ ទៅ ២០០ ដុល្លារអាមេរិក ។
អគ្គលេខាធិការ នៃអង្គការ សមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិវឌ្ឍន៍ បណ្ឌិត សឺន ជុំជួន មានប្រសាសន៍ថា បើពិនិត្យមើលទៅលើអង្គហេតុនៃការចោទប្រកាន់នេះ តុលាការមិនមានធាតុផ្សំគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការសម្រេចឱ្យកសិករខ្មែរក្រោមមានទោសនោះឡើយ ។
លើសពីនេះទៀត លោកថា ការតវ៉ារបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម គឺដើម្បីការពារកម្មសិទ្ធិដីស្រែរបស់ ពួកគាត់ដែលធ្លាប់បានអាស្រ័យផលជាច្រើនទសវត្សរ៍មកហើយ ។ លោកថា ការការពារដីធ្លី ស្របច្បាប់របស់ខ្លួន មិនមែនជាទង្វើខុសច្បាប់នោះទេ ។ ផ្ទុយទៅវិញ អាជ្ញាធរដែលទៅរំ លោភបំពានដីធ្លីទៅវិញទេ ដែលជាអ្នកខុសច្បាប់ ។
លោក ហ្វិន វ៉ាំងឌែប បានផ្តាំផ្ញើថា នៅថ្ងៃណាមួយ ដែលលោកត្រូវបានអាជ្ញាធរវៀតណាម ឃុំខ្លួន លោកស្នើឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ចូលរួមតវ៉ាប្រឆាំង ចំពោះទង្វើដែលអាជ្ញាធរបានធ្វើ ចំពោះរូបលោក និងកសិករខ្មែរក្រោមដទៃ ។