អង្គការសង្គមស៊ីវិលខ្មែរក្រោម ថ្កោលទោសសមត្ថកិច្ចវៀតណាម ធ្វើទារុណកម្មលើកម្មករចំណាកស្រុកខ្មែរក្រោម
ដោយ លី ឈូន
សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលការពារសិទ្ធិពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ថា វៀតណាម គឺជាប្រទេសហត្ថលេខីបំបាត់អំពើទារុណកម្មលើមនុស្សជាតិ ដូច្នេះ ការប្រើអំពើហិង្សា ធ្វើទារុណកម្ម របស់សមត្ថកិច្ចវៀតណាម មកលើកម្មករចំណាកស្រុកខ្មែរក្រោម គឺជាការបំពានទាំងច្បាប់ជាតិ និងច្បាប់អន្តរជាតិទាំងស្រុង ។ ករណីនេះ កើតឡើង ចំពោះកម្មករចំណាកស្រុកខ្មែរក្រោមម្នាក់ ឈ្មោះ ទ្រឿង វ៉ាំង ប៊ិញ អាយុ ៤៧ ឆ្នាំ នៅភូមិបឹងស្នៀត ឃុំដៃនង ស្រុកអណ្ដូងទឹក ខេត្តឃ្លាំង ដែលវៀតណាម ដាក់ឈ្មោះថ្មី ថា សុកត្រាំង (Soc Trang) ត្រូវកងសន្តិសុខប៉ុស្តិ៍យាមរក្សាគម្លាតសង្គម ក្នុងសង្កាត់មួយនាខេត្តដូនណៃ ព្រួតគ្នាវាយដំច្រំធាក់ បណ្ដាលឲ្យបាក់ដៃម្ខាង និងស្នាមរបួសជាំពេញខ្លួន ។ ហេតុការណ៍ ដែលឈានទៅដល់ការវាយដុំនេះ ដោយពួកសន្តិសុខវៀតណាម យកលេសថា ប្ដីប្រពន្ធជនរងគ្រោះឈ្លោះគ្នា ក្នុងបំរាមគោចរ ដែលគិតពីម៉ោង ៦ ល្ងាច ដល់ម៉ោង ៦ព្រឹក ។ សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម កំពុងឃ្លាំមើលករណីនេះ ដើម្បីធ្វើអន្តរាគន៍ឲ្យទាន់ពេលវេលា តែក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះ និងសមត្ថកិច្ចវៀតណាម បានព្រមព្រៀងគ្នាសងជាសំណងក្រៅប្រព័ន្ធច្បាប់ ។
ស្ត្រីកម្មករចំណាកស្រុកខ្មែរក្រោមម្នាក់ត្រូវជាប្រពន្ធបុរសឈ្មោះ ត្រឿង វ៉ាំង បិញ ជាបុរស ដែលត្រូវឆ្មាំយាមប៉ុស្តិ៍រក្សាគម្លាតសង្គម វាយឲ្យទ្រោមខ្លួនថ្ងៃមុននោះ លោកស្រីប្រាប់ពលរដ្ឋអ្នកជិតខាងដែលទៅសួរសុខទុក្ខប្ដីរបស់លោកស្រីដែលទើបតែចេញពីមន្ទីរពេទ្យថា ពីថ្ងៃមិញនគរបាលមូលដ្ឋានមកធ្វើកំណត់ហេតុ ករណីគេវាយប្ដីលោកស្រី រួចបង្ខំឲ្យលោកស្រីចុះហត្ថលេខាលើកំណត់ហេតុនោះ ដោយលោកស្រីមិនដឹងថាខ្លឹមសារកំណត់ហេតុនិយាយពីអ្វីខ្លះទេ ។ លោកស្រីបន្តថាបន្ទាប់មកមួយថ្ងៃធ្វើកាសែតជាភាសាវៀតណាមមួយដែលកាន់ជើងរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមចុះផ្សាយ ថាលោកស្រីជាអ្នកទៅប្ដឹងឆ្មាំប៉ុស្តិ៍រក្សាគម្លាតឲ្យមកចាប់ប្ដីលោកស្រីយកទៅវាយ តាមពិតមិនដូចអ្វីដែលកាសែតនោះចុះទេគឺពួកឆ្មាំប៉ុស្តិ៍រក្សាគម្លាត បានមកចាប់ប្ដីរបស់លោកស្រីដល់ផ្ទះយកទៅវាយដំច្រំធាក់តាមអំពើចិត្ត ៖ «(ប្រពន្ធជនរងគ្រោះ) ក្រដាសដែលវាយកចម្លើយហ្អា) (អ្នកភូមិ)ចម្លើយថាយ៉ាងម៉េចខ្លះ ។ (ប្រពន្ធជនរងគ្រោះ)៖ ហើយថារឿងហេតុអ្វីបានជាកើតរឿងរ៉ាវហ្នឹង។ (អ្នកភូមិ)៖ ហើយមីងមានចេះអក្សរឬទេ ហើយមីងមានបានស្ដាប់គេអានក្រដាសហ្នឹង ឬ ទេ ។ (ប្រពន្ធជនរងគ្រោះ)៖មិនមានទេ។ (អ្នកភូមិ)៖ ដូច្នោះមីងបានស៊ីញេចូលអីចឹង ។ (ប្រពន្ធជនរងគ្រោះ)៖ចាស ។ (អ្នកភូមិ)៖អីចឹងបានសេចក្ដីថាមីងទទួលកំហុសហើយ ពួកអាហ្នឹងវាបោកហើយ ពួកវាបោកខ្មែរយើងច្រើនដងហើយ។ (ប្រពន្ធជនរងគ្រោះ)៖ ចា៎ មីងមានដឹងអីឯណា គេឲ្យសរសេរ មីងចេះតែសរសេរទៅ សរសេរតែឈ្មោះហ្នឹង មានសរសេរអីទៀតឯណា» ។ ស្រដៀងគ្នានេះដែរលោកយឿងខាយជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមរស់នៅភូមិផងរបងជាមួយជនរងគ្រោះ ដែលឃើញហេតុការណ៍នោះផ្ទាល់ប្រាប់វិទ្យុសំឡេងកម្ពុជាក្រោមនិងសារព័ត៌មានព្រៃនគរថា លោកទ្រឿង វ៉ាំងបិញពិតមែនតែគាត់ពិសាស្រាតែអត្តចរិតរបស់គាត់ស្លូតបូតទេ ល្ងាចនោះគាត់ស្ដីបន្ទោស និងទះកូនប្រុសគាត់មួយដៃ ព្រោះតែកូនគាត់លេងទូរស័ព្ទនៅមុខផ្ទះក្នុងម៉ោងបម្រាមគោចរ៖ «រឿងពូទ្រឿង វ៉ាំង បិញ ហ្នឹង កូនបានទំនាក់ទំនងទៅខាងខេត្តហើយ ៗ ខេត្តគេនឹងដោះស្រាយស្រាវជ្រាវឲ្យ ទៅខាងនគរបាលខេត្តក៏មាន ទៅខាងអភិបាលខេត្តក៏មាន គេកំពុងដោះស្រាយឲ្យហើយ ម្យ៉ាងទៀតខាងមេធាវីគេនឹងជួយការពារក្ដីរឿងនេះ ដោយមិនគិតកម្រៃឡើយ ហើយខាងកាសែត ព័ត៌មានមួយចំនួនគេបានចុះផ្សាយហើយ» ។
ការលើកឡើងមកនេះ បន្ទាប់ពីកម្មករចំណាកស្រុកខ្មែរក្រោមម្នាក់ឈ្មោះ ទ្រឿង វ៉ាំងបិញអាយុ ៤៧ ឆ្នាំមានស្រុកកំណើតនៅភូមិបឹងភ្នៀតខាងត្បូង ឃុំដៃនង ស្រុកអណ្ដូងទឹកដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថាស្រុកត្រឹង ដេរ ខេត្តឃ្លាំង ដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថាខេត្តសុក ចាំង ត្រូវពួកឆ្មាំប៉ុស្តិ៍រក្សាគម្លាតនៅភូមិលេខ១ ឃុំ ចាងបូម ស្រុកសុងចៅខេត្តខេត្តវាលប្រឹសដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថា ដុងណាយ ( Dong nai) ព្រួតគ្នាវាយ បណ្ដាលឲ្យលោក វ៉ាំងបិញរងរបួសជាទម្ងន់។
រឿងហេតុនេះបានកើតឡើងនាថ្ងៃទី ២៩ ខែសីហាកន្លង នៅម៉ោងប្រមាណជា ៦ ល្ងាចមូលហេតុគឺដោយលោកឃើញកូនប្រុសរបស់លោកម្នាក់អាយុ៩ឆ្នាំកំពុងតែកាន់ទូរស័ព្ទលេងនៅមុខផ្ទះក្នុងម៉ោងបម្រាមគោចរដែលអាជ្ញាធរគិតពីម៉ោង ៦ ល្ងាចទៅដល់ម៉ោង៦ ព្រឹកនោះ លោកក៏បានស្ដីបន្ទោសនិងទះកូននោះអស់មួយដៃ រួចហើយទាំងកូននិងប្រពន្ធរបស់លោក បិញ ក៏យំឆោឡោឡើង ឃើញដូច្នោះពួកឆ្មាំប៉ុស្តិ៍រក្សាគម្លាត កូវិដ ១៩ ក៏បានចាប់លោកយកទៅប៉ុស្តិ៍ ប្រើដំបងព្រួតគ្នាវាយលោករហូតដល់ទ្រមខ្លួន ដិតដាមដោយស្នាមជាំខ្មៅ មានជាំភ្លៅ ជាំខ្នង កំប៉េះគូទ និងឆ្អឹងជំនី។
ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងទាំងនេះ កាសែតជាភាសាវៀតណាមមួយដែលស្និទ្ធនឹងរដ្ឋាភិបាលចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី ៣១ សីហាកន្លងទៅនេះថា អនុប្រធានមន្ទីរនគរបាលខេត្តវាលប្រើទទួលស្គាល់ថាមានអំពើវាយដំច្រំធាក់កម្មករចំណាកស្រុកខ្មែរក្រោមមែន តែមិនមែនជាសមត្ថកិច្ចនគរបាលទេ ពួកអ្នកបង្កហេតុហ្នឹងគឺជាពួកសន្តិសុខស្ម័គ្រចិត្តនៅប៉ុស្តិ៍រក្សាគម្លាតនៃមូលដ្ឋាននោះឯង ។ លោកអនុប្រធានមន្ទីរនគរបាលរូបនេះ ទទួលកំហុសថាការវាយដំពលរដ្ឋយ៉ាងនេះគឺប្រព្រឹត្តិផ្ទុយពីច្បាប់នៃប្រទេសជាតិទាំងស្រុង ។ តែទោះជាយ៉ាងណាក៏អាជ្ញាធរវៀតណាមមិនបានចាត់ការរឿងនេះទៅតាមនីតិវិធីច្បាប់ឡើយ សមត្ថកិច្ចបង្គាប់ដោយឲ្យពួកអ្នកបង្កហេតុសុំទោសបុរសជនរងគ្រោះ ហើយនិងផ្ដល់ជាសំណងនូវការព្យាបាល អង្ករហើយនិងថវិកាខ្លះតែប៉ុណ្ណោះ ។ រីឯភាគីជនរងគ្រោះគឺកម្មករចំណាកស្រុកខ្មែរក្រោមក៏ព្រមទទួលយកសំណងក្រៅប្រព័ន្ធច្បាប់នេះដែរ ដោយខ្លាចអំណាចសមត្ថកិច្ចវៀតណាម។
អនុប្រធានប្រតិបត្តិសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមលោកម៉ៅមុនីលើកឡើងថា ក្នុងដំណាក់កាលដែលជម្ងឺ កូវិដ ១៩ កំពុងរាតត្បាតនេះ សូមឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមយកចិត្តទុកដាក់អនុវត្តតាមការណែនាំរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលនិងអាជ្ញាធរវៀតណាមកុំឲ្យថ្លោះធ្លោយ ពីព្រោះរដ្ឋអំណាចវៀតណាមមិនមានចេតនាល្អចំពោះពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមឡើយ៖ «រដ្ឋាភិបាលយួនបានស៊ីញេលើច្បាប់អន្តរជាតិស្ដីពីការមិនប្រើហិង្សាចំពោះមនុស្សជាតិ រដ្ឋាភិបាលយួនមិនអាចណាប្រើអំពើហិង្សា លើប្រជាជនបានទេ រដ្ឋាភិបាលយួនមិនបានគ្រប់ច្បាប់អន្តរជាតិដែលខ្លួនជាហត្ថលេខីនោះទេ ចេះតែរំលោភ បំពាន គំរាម កំហែងគេទេ ទោះជាមនុស្សនោះព្រឹត្តិខុសអ្វីក៏ដោយ ក៏មិនមានសិទ្ធិវាយគេដែរ ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលយួនត្រូវសងជំងឺចិត្តផង ត្រូវមើលបង់ថ្លៃព្យាបាល និងបង់ថ្លៃខាតបង់ការងារ ដែលគេរងការខានធ្វើការងារប៉ុន្មានថ្ងៃនេះផង ។ ហើយមើលចុះក្នុងរដូវកូវិដទៀតវាយគេដល់ថ្នាក់ហ្នឹង អាចនិយាយបានថាយើងកំពុងតាមដានរឿងហ្នឹង» ។
ករណីពលរដ្ឋវៀតណាមអាជ្ញាធរវៀតណាមរំលោភសិទ្ធិនិងធ្វើបាបមកលើកម្មករចំណាកស្រុកខ្មែរក្រោមមានមកជាហូរហែនៅតាមសួនឧស្សាហកម្មធំ ៗ រោងចក្ររោងសិប្បកម្មនានា ទូទៅទំាងប្រទេសវៀតណាម ហើយរហូតមកដល់ពេលនេះគេមិនទាន់ឃើញអាជ្ញាធរវៀតណាមចាត់ការករណីរំលោភបំពានទាំងនេះឱ្យបានសមរម្យទៅតាមនីតិវិធីច្បាប់នោះឡើយ។
ចំណែកនៅខេត្តវាលប្រឹសនេះ កាលឆ្នាំ ២០១៧ មានករណីនៅសួនឧស្សាហកម្មធំ ៗ ពីរដែលកម្មករចំណាកស្រុកខ្មែរក្រោមនិងកម្មករចំណាកស្រុកវៀតណាមទាស់សំដីវាយតប់គ្នា តែសមត្ថកិច្ចវៀតណាមទម្លាក់កំហុសតែចំពោះកម្មករចំណាកស្រុកខ្មែរក្រោម បន្ទាប់ពីមានរឿងហ្នឹងកើតឡើងសួនឧស្សាហកម្ម ធំ ៗ ពីរនៅខេត្តវាលប្រឹសនេះ មិនទទួលយកកម្មករចំណាកស្រុកខ្មែរក្រោមថ្មីនិងអ្នកចាស់ដែលត្រូវបានបណ្ដេញចេញឡើយ រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ ។
រីឯនៅខេត្តទួលតាមោកដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថាខេត្តប៊ិញយឿងវិញ កាលពីថ្ងៃទី ១០ មេសាឆ្នាំ ២០២០ កម្មករចំណាកស្រុកខ្មែរក្រោម ៤ នាក់ត្រូវបានកម្មករវៀតណាមព្រួតគ្នាវាយរហូតឲ្យរងរបួសធ្ងន់ ២ នាក់និងពីរនាក់ទៀតត្រូវស្លាប់បាត់បង់ជីវិតពីរនាក់ដែលស្លាប់នោះត្រូវជាមានិងក្មួយនឹងគ្នា ម្នាក់ឈ្មោះថាច់ ចំរើនអាយុ ២៥ ឆ្នាំ និងម្នាក់ទៀតអាយុ 32 ឆ្នាំ អ្នកទាំងពីរ នេះមានស្រុកកំណើតនៅខេត្តព្រះត្រពាំង ៕
