សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម អំពាវនាវសប្បុរសជនជួយឧបត្ថម្ភស្បៀងអាហារបន្ថែមទៀត ដល់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលកំពុងរងគ្រោះដោយរោគរាតត្បាតកូវិដ-១៩
ដោយ លី ឈូន
រយៈពេលមួយឆ្នាំកន្លះមកនេះ សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលមានទីតាំងនៅអាមេរិក តែងតែបវារណាថវិកា ពីសប្បុរសជនគ្រប់ទិសទី ជួយឧបត្ថម្ភ ដោយផ្ទាល់ផង ដោយប្រយោលផង ដល់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលរង់គ្រោះដោយសារជំងឺ Covid-19 ទាំងនៅប្រទេសថៃ ទាំងកម្ពុជា និងកម្ពុជាក្រោម ។ ថ្មីៗ នេះ ព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោម នៅតាមវត្តអារាមនានា នាដែនដីកម្ពុជាក្រោម ដឹកជញ្ជូនស្បៀង តាមឡានផង តាមគោយន្តផង តាមរ៉ឺម៉កផង រទេះអូសដៃផង ចែកជូនដល់ពលរដ្ឋដែលស្បៀងអាហារ ព្រោះកូវិដ-១៩ ញាំញី គ្រប់ច្រកល្ហក តាមចំណុះជើងវត្តនីមួយៗ ដោយមិនប្រកាន់ថា ជនខ្មែរ ចិន ចាម ឬ វៀតណាមឡើយ ។ អំណោយដែលមានជាថវិកា អង្ករ មី ត្រីខកំប៉ុង ទឹកត្រី អំបិល ស្ករ ទាំងនេះ អំណោយខ្លះបានមកពីការសន្សំទុករបស់ព្រះសង្ឃ និងវត្តខ្លះទៀត បានដកថវិកាសម្រាប់កសាងវត្ត យកទៅជាវជាអំណោយចែកជូនដល់ពលរដ្ឋខ្វះខាត់ ហើយអំណោយមួយភាគធំទៀត គឺបានមកពីការឧបត្ថម្ភរបស់សប្បុរសជនពីក្រៅប្រទេសផង និងក្នុងប្រទេសខ្លះផង ។ ទោះជាមានការឧបត្ថម្ភយ៉ាងនេះក្ដី ក៏នៅតែមានសំឡេងស្រែក អង្វរឲ្យជួយផ្ដល់ម្ហូបអាហារ សំឡេងយំស្រែកដង្ហោយហៅឲ្យជួយរកយុត្តិធម៌ ព្រោះតែអាជ្ញាធរវៀតណាម បែងចែកអំណោយដោយលំអៀង ។ ព្រោះតែអាជ្ញាធរវៀតណាម ទុកអ្នកជំងឺចោលដោយគ្មានអ្នកមើលថែ និងដោយសារតែអាជ្ញាធរវៀតណាម អនុវត្តវិធានការបិទខ្ទប់យ៉ាងតឹងរឹង រហូតដល់អ្នកភូមិខ្លះ ត្រូវការចេញពីភូមិ ទៅភូមិមួយទៀត បេះបន្លែហូបក៏មិនបាន ។ សំឡេងយំស្រែកដង្ហោយហៅរកអាហារ រកយុត្តិធម៌ លាន់លឺ ចេញពីកម្មករចំណាកស្រុកខ្មែរក្រោមមួយចំនួន និងរាប់លាននាក់ផ្សេងទៀត ហើយ និងលាន់លឺចេញពីអ្នកស្រុក អ្នកភូមិ ស្ទើរពេញផ្ទៃប្រទេសដូច្នេះ ក៏ព្រោះតែភាពអសកម្ម ភាពអសមត្ថភាពរបស់រដ្ឋអំណាចកុម្មុនីស្ដុវៀតណាម ។
កម្មករចំណាកស្រុកខ្មែរក្រោមម្នាក់ឈ្មោះ ថាច់ សីឡា អាយុប្រមាណជា ៣៥ ឆ្នាំ លោកកំពុងធ្វើការក្នុងសិប្បកម្មក្រឡឹងមួយក្នុងខេត្តកំពង់គោកដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថាឡុងអាង (Long An) លោកប្រាប់វិទ្យុ សំឡេង កម្ពុជាក្រោម និងសារព័ត៌មាន ព្រៃនគរទាំងទឹកមុខស្រប៉ាបស្រពោនថា ពួកលោកជាកម្មករខ្មែរក្រោមនៅទីនេះមិនមានប៉ុន្មាននាក់ទេ តែសព្វថ្ងៃ ការងារក៏គ្មានធ្វើទំនិញចេះតែឡើងថ្លៃ ថ្លៃជួលផ្ទះម្ចាស់ផ្ទះក៏មិនចុះថ្លៃឱ្យដែរមិនដឹងគិតយ៉ាងណាទេ ទៅផ្ទះក៏ទៅមិនបាន ៖ «ខ្ញុំនៅកន្លែងផ្ទះជួលនឹង ៤ ឆ្នាំហើយ លុះស្នើសុំទៅអ្នកធ្វើផ្ទះជួលហ្នឹង សុំឱ្យចុះថ្លៃផ្ទះជួលខ្លះទៅហើយចុះ ៥០ ភាគរយ ឬ ក៏ មួយខែ ឬ ក៏បីខែ ក៏បាន ឱ្យដូចបង ៗ កម្មករនៅឯខេត្តទួលតាមោក(Binh Duong) អីចឹងណា ដល់អីចឹងទៅម្ចាស់ផ្ទះជួលឆ្លើយថាបើបងប្អូនណានៅបានក៏នៅ នៅមិនបានសុំចាកចេញពីកន្លែងហ្នឹងទៅ» ។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរស្ត្រីជាកម្មករចំណាកស្រុកខ្មែរក្រោមម្នាក់ ឈ្មោះ ទ្រីវ វ៉ន នាងមានស្រុកកំណើតនៅខេត្តឃ្លាំងកំពុងតែអង្គុយយោលអង្រឹងទាំងទឹកមុខ ក្រៀមក្រោះ ក្រោមដំបូលផ្ទះជួលលាន់នឹងតំណក់ភ្លៀងតក់ ៗ នាងត្អូញត្អែថាចង់វិលទៅស្រុកជួបម្ដាយ ««តែ បើនឹងទៅក៏ត្រូវត្រូវចាប់ឲ្យធ្វើចត្តាឡីស័ក ហើយបង់ប្រាក់ទៀត មានប្រាក់ឯណាបង់ តែនៅទីនេះនាងគ្មានការងារធ្វើ នាងបានអំពាវនាវដល់អ្នកដែលស្គាល់នាង បើនរណាមានការងារធ្វើជួយប្រាប់នាងផង ៖ «ចង់ទៅផ្ទះនៅនឹងម៉ែដែរ តែគ្មានលុយ ហើយហ្នឹងណាមួយបើទៅហ្នឹង គេចាប់កាត់លី (បង្ខាំង) ទៀត ត្រូវបង់លុយ ហើយបង់លុយផ្ទះដដែល គ្មានលុយ ទេ ។ បងប្អូនណាមានការងារធ្វើជួយយ៉ើយ ធីវ (ឧទ្ទិសនាម) ប្រាប់ឲ្យខ្ញុំដឹងផង ធ្វើការទាន់ខ្ញុំនៅក្មេង នៅជួយម៉ែបាន ហើយចង់ផ្ដាំម៉ែថា កូននឹកម៉ែ នឹកកូនស្រី ប៉ុន្មានថ្ងៃនេះកូនដេកមិនលក់ទេ ភ្លៀងខ្យល់ ភ្លៀងខ្យល់ចេះតែនឹកផ្ទះ យល់សប្តិឃើញម៉ែទៀត» ។
ឥឡូវនេះ យើងវិលទៅមើលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមដែលនៅតាមភូមិស្រុកវិញម្ដង ថ្លែងអំពីគ្រួសារលោកកម្សត់ លោកមានអាយុប្រមាណជា ៤៥ ឆ្នាំ នៅស្រុកជ្រោយញរ ខេត្តឃ្លាំង ដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថា ខេត្តសុកត្រាំង (Soc Trang) លោកកម្សត់ត្អូញថា ក្នុងដំណាក់កាលកូវិដ ១៩ នេះ គោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ចែកថវិកាឲ្យពលរដ្ឋក្រីក្រ ក្នុងមួយគ្រួសារត្រូវទទួលបាន ១.៥០០.០០០ (មួយលានប្រាំសែន) ដុងស្មើនឹងប្រមាណ ៦៥ ដុល្លារអាមេរិកកាំង តែអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានមិនបានចែកឲ្យគ្រួសារលោកនោះទេ ៖ «ខ្ញុំឈឺ ៥,៦ ឆ្នាំមកហើយគ្មានលុយ គ្មានកាក់អីទេ ឥឡូវនេះ ស្រុកកើតជំងឺកូវីដ១៩ ហ្នឹងរដ្ឋបិទផ្លូវខ្ញុំអស់ហើយ ខ្ញុំក្រគ្មានអីស៊ី ខ្ញុំចេញក្រៅរកអ្វីក៏មិនបានស៊ី ហើយឥឡូវហ្នឹង មានលុយរដ្ឋយកមកចែក ចែកឲ្យសុទ្ធតែអ្នកមាន ចំណែកអ្នកក្រនៅក្នុងភូមិនេះគ្មាននរណាបានទេ ឥឡូវនេះមើលទៅកូនចៅ ខ្ញុំរដូករណែលថ្មើរហ្នឹងហើយគ្មានអីស៊ីទេ ស៊ីបាយជាមួយអំបិល ពីព្រឹកដល់ឥឡូវមិនទាន់បានបាយស៊ីផង» ។
តោះ ពេលនេះយើងនឹងធ្វើដំណើរចេញពីខេត្តឃ្លាំង ហើយនាំគ្នាទៅមើលពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនៅឯខេត្រព្រះត្រពាំងឯនោះវិញមើល តាមលោកសម្បត្តិ ដែលជាសក្សីធ្លាប់ឃើញជារឿយ ៗ ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងខេត្តព្រះត្រពាំង ដែលវៀតណាមដាក់ឈ្មោះថ្មីថា ត្រាវិញ (Tra Vinh) )គឺពលរដ្ឋដែលត្រូវទៅធ្វើចត្តាឡីស័ក ត្រូវបង់ប្រាក់ឱ្យមណ្ឌលចត្តាឡីស័កក្នុងម្នាក់ ៨០.០០០ (ប្រាំបីម៉ឺន) ដុង សម្រាប់ក្នុងមួយថ្ងៃ ស្មើនឹងប្រមាណ ៣៤ ដុល្លារអាមេរិកកាំង។ លោកសម្បត្តិលើកឡើងករណី របស់គ្រួសារ លោកថាច់ ធៀងរស់នៅស្រុកថ្កូវគ្រួសារលោកថាច់ធៀងមានគ្នារហូតដល់ទៅ ១០ នាក់ ត្រូវទៅធ្វើចត្តាឡីស័ក រាល់ថ្ងៃគ្រួសាររបស់លោកថាច់ ធៀងរកតែអង្ករច្រកឆ្នាំងមិនចង់បានផងតើមានលុយឯណាទៅបង់ឲ្យមណ្ឌលចត្តាឡីស័ក ៖ «ឥឡូវហ្នឹងគឺលោកថាច់ ធៀងហ្នឹងគ្រួសាររបស់គាត់ត្រូវឆ្លង កូវិដ (Covid-19) ហើយគ្រួសារគាត់មានគ្នារហូតដល់ទៅ ១០ នាក់ប្ដី ទាំងប្រពន្ធ ទាំងកូន ទាំងចៅ អីទាំងអស់ហ្នឹងត្រូវទៅធ្វើចត្តាឡីស័ក ហើយគ្រួសារគាត់រកព្រឹកខ្វះល្ងាច រកល្ងាចខ្វះព្រឹកហ្នឹង ហើយរកលុយឯណាទៅបង់ឲ្យគេ មួយនាក់ ៨០ ពាន់ដុង ក្នុងមួយថ្ងៃ ហើយគ្នាដល់១០ នាក់ក្នុង មួយគ្រួសារត្រូវបង់ប៉ុន្មាន» ។
ការលើកឡើងមកនេះបន្ទាប់ពីពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសវៀតណាម ក៏ដូចជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម បានត្អូញត្អែខឹងនឹងអាជ្ញាធរវៀតណាម ដែលមិនយកចិត្តទុកដាក់អំពីសុខទុក្ខ ឬ ឧបត្ថម្ភដល់ពលរដ្ឋរងគ្រោះដោយជំងឺកូវីដ ១៩ ឡើយ ។ អាជ្ញាធរចេះតែបង្ខាំងពលរដ្ឋឱ្យនៅតែក្នុងផ្ទះ សូម្បីតែចេញពីភូមិមួយទៅភូមិមួយទៀតដើម្បីទៅទទួលថ្នាំព្យាបាលជំងឺប្រចាំកាយពីមណ្ឌលសុខភាពក៏មិនបាន ចេះតែបង្ខាំងប្រជាពលរដ្ឋ តែមិនមានវិធានការដោះស្រាយស្បៀងដល់ប្រជាពលរដ្ឋឡើយ។
ឆ្លើយតមនឹងការលើកឡើងទាំងនេះ ប្រធានផែនការសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម លោកត្រឹងម៉ានរិន្ទបង្ហាញថា របបកុម្មុយនិស្តវៀតណាមជារបបមួយដែលធ្លាប់តែធ្វើសឹកសង្គ្រាមហើយនិងជារបបមួយដែលគ្មានចិត្តមនុស្សធម៌ទាល់តែសោះហេតុហ្នឹងហើយបានជារបបនេះបណ្ដាលឲ្យពលរដ្ឋរងគ្រោះវេទនា និងស្លាប់ដោយជំងឺកូវិដ ១៩ ញាំញីដូច្នេះ ៖ «បញ្ហាកូវិដហ្នឹងសឲ្យយើងឃើញច្បាស់ហើយ ចរិតអ្នកដឹកនាំយួនហ្នឹង អត់មានសមត្ថភាព ហើយអារឿងសំខាន់ការគិតរបស់អ្នកដឹកនាំយួនហ្នឹង គឺគិតខុស ហើយអាការគិតខុសហ្នឹងធ្វើអ្វី ៗ ក៏ខុសទាំងអស់ ។ លោកប្រធានផែនការសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមបន្តទៀតថា គេមើលឃើញជំងឺកូវិដហ្នឹង ដូចជាខ្មាំង គេវ៉ៃជំងឺកូវិដ ដូចជាវ៉ៃខ្មាំងហេតុហ្នឹងហើយគេមើលឃើញប្រជារាស្ត្រហ្នឹងសុទ្ធតែជាខ្មាំងទាំងអស់ ដូច្នេះហើយបានជាធ្វើឲ្យប្រជារាស្ត្រហ្នឹងវេទនា បើប្រទេសជាតិគេជឿនលឿន ប្រជារាស្ត្រមិនធ្លាក់ដល់ថ្នាក់វេទនាដូច្នេះទេ» ។
ប្រធានអន្តរសាសនាសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមព្រះតេជគុណធីធីធម្មោ ព្រះអង្គរ កោតសរសើរដល់ព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោមតាមវត្តអារាមនានា ដែលខិតខំរកស្បៀងអាហារ ចែករំលែកទៅដល់ពលរដ្ឋដែលកំពុងអត់ឃ្លានក្នុងសម័យ កូវិដ ១៩ នេះ ។ ប្រធានអន្តរសាសនាសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមក៏អំពាវនាវបន្ថែមទៀតទៅដល់ពុទ្ធបរិស័ទ សប្បុរសជននៅក្រៅស្រុក សូមមេត្តាផ្ដល់ស្បៀងជួយសង្គ្រោះដល់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមដែលកំពុងអត់ឃ្លាននាសម័យកូវីដ១៩ នេះ៖ «ក្នុងពេលនេះខ្ញុំព្រះករុណាអាត្មាភាពចាប់អារម្មណ៍ទៅដល់ព្រះសង្ឃតាមវត្តអារាមនានាកម្ពុជាក្រោមហ្នឹងគឺជាមជ្ឈដ្ឋានសង្គ្រោះ ដូច្នេះ បើសិនជាបងប្អូនសប្បុរសជន នៅឯក្រៅប្រទេស មានសទ្ធា ឬ មួយក៏នឹករឭកទៅដល់បងប្អូននៅក្នុងស្រុក ក្នុងភូមិយើង យើងអាចប្រមូលគ្នាដូចជាបច្ច័យតិចតួចប្រគេនទៅដល់ព្រះចៅអធិការវត្តតាមស្រុករបស់ខ្លួនយើង ដើម្បីឲ្យលោកជួយសង្គ្រោះដល់ពលរដ្ឋដែលកំពុងអត់ឃ្លាន តាមសមត្ថភាពតាម លទ្ធភាពរបស់ព្រះអង្គនៅទីនោះ ។ ហើយម្យ៉ាងទៀតហ្នឹងខ្ញុំព្រះករុណាអាត្មាភាពជឿជាក់ថាអាជ្ញាធរវៀតណាមមានការខ្វះចន្លោះ មិនបានមើលឃើញ ឬ យកចិត្តទុកដាក់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនៅតាមភូមិស្រុកឡើយ» ៕
