សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមធ្វើសន្និសីទកាសែត អំពីការបំពានសិទ្ធិមនុស្សលើពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ពីរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម
បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅតែជារឿងក្ដៅកគុក ដែលនៅតាមប្រទេសមួយចំនួនដែលមិនបានគោរពសិទ្ធិប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯង ទោះ បីជាបាន ចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាអន្ដរជាតិ ឬ មិនបានចុះក្ដី ។
ចុចស្ដាប់ សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោមធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មាន
នៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក ថ្ងៃទី ១៦ ខែមករា នេះ សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម រួមទាំងអង្គការមួយចំនួន នឹងរៀបចំធ្វើសន្និសីទ កាសែតមួយ នៅ Washington DC ស្ដីអំពីការបំពានសិទ្ធិមនុស្ស និងការធ្វើទារុណកម្មផ្នែកនយោបាយ និង សាសនាលើ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ពីរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ។
លោក ថាច់ ង៉ុក ថាច់ ប្រធានសហព័ន្ធខ្មែរក្រោម ដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក បានប្រាប់ថ្លែងថា ។
(លោក ថាច់ ង៉ុក ថាច់)
លោកបានបន្ដឲ្យដឹងអំពីទុកលំបាកជាច្រើនរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាមប៉ែកខាងត្បូងសព្វថ្ងៃដែលត្រូវអាជ្ញាធរធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ។
(លោក ថាច់ ង៉ុក ថាច់)
កាលពីថ្ងៃទី ៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៣ កន្លងទៅនេះ ប្រភពព័ត៌មានពីសមាគមសម្រាប់ការទប់ស្កាត់ការធ្វើទារុណកម្ម (Association for the Prevention of Torture) អន្ដរជាតិបានឲ្យដឹងថា ប្រទេសវៀតណាមគឺជាប្រទេសចុងក្រោយគេ ដែលបានចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាប្រឆាំងនឹងការធ្វើទារុណកម្មរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNCAT) ។ ដូច្នេះនៅក្នុង ច្បាប់អន្ដរជាតិវៀតណាម ឬ ប្រទេសហត្ថលេខីក្នុងសន្ធិសញ្ញានេះត្រូវតែព្យាយាមទប់ស្កាត់ និងលប់បំបាត់ការបំពាន សិទ្ធិ មនុស្ស និងការធ្វើទារុណកម្មមនុស្សទោះក្នុងរូបភាពណាក៏ដោយ ។
សម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម លោក ថាច់ ង៉ុក ថាច់ ប្រធានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានឲ្យដឹងថា ការចុះហត្ថលេខារបស់វៀត ណាមលើសន្ធិសញ្ញាអន្ដរជាតិនេះ គឺជាជំហានមួយវិជ្ជមានសម្រាប់ទាមទារឲ្យវៀត ណាមគោរពសិទ្ធិពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែល ជា ម្ចាស់ដើមនៃទឹកដីនោះ ។
(លោក ថាច់ ង៉ុក ថាច់)
យ៉ាងណាក៏ដោយ ជំហានបន្ទាប់របស់វៀតណាម គឺត្រូវធ្វើបត្យាប័នលើសន្ធិសញ្ញានេះ ។ នៅក្នុងតំបន់មានប្រទេស ៦ បាន ចុះ ហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញានេះហើយ ប៉ុន្ដែមកទល់ពេលនេះមានតែប្រទេសកម្ពុជា និងភីលីពីន ទេ ដែលបានធ្វើបត្យា ប័នលើ សន្ធិសញ្ញាប្រឆាំងនឹងការធ្វើទារុណកម្ម ។
ព្រះសង្ឃ ២ អង្គ និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ៦ រូបកំពុងជាប់ពន្ធនាគារពី ១០ ខែទៅ ៦ ឆ្នាំ ៖
កាលពីថ្ងៃទី ២៥ និងថ្ងៃទី ២៧ ខែកញ្ញា តុលាការប្រជាជនវៀតណាម ខេត្តឃ្លាំង បានបើកសវនាកាត់ ទោសព្រះសង្ឃ ចំនួន ២ អង្គ និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមចំនួន ៧ នាក់ ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារពី ១០ ខែទៅ ៦ ឆ្នាំ ដោយចោទប្រកាន់ពីបទ បង្កឲ្យមាន ការខូចខាតសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ ការផ្ដល់សម្ភាសន៍ដល់ វិទ្យុសំឡេងកម្ពុជាក្រោម និង វិទ្យុអាស៊ីសេរី ទាក់ទងនឹង សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងពីបទប៉ងរត់ចេញទៅក្រៅប្រទេស ដើម្បីប្រឆាំង រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ។
ករណីទាំងនេះគឺ នៅថ្ងៃទី ២៥ ខែកញ្ញា អ្នកភូមិព្រៃជាប់ ៥ នាក់ ដែលជាប់ទាក់ទិននឹង ព្រះតេជព្រះគុណ លី ចិន្ដា នៃវត្ត ព្រៃជាប់ ត្រូវ បានតុលាការបក្សកុម្មុយនិស្តវៀតណាម ប្រកាសសាលក្រមឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ ម្នាក់ៗ ពី ១០ ខែទៅ ១ ឆ្នាំ ពីបទ “បង្កអសន្តិសុខ ទីសាធារណៈ” តាមមាត្រា ២៤៥ នៃច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ របស់ប្រទេសវៀត ណាម ។
ជនជាប់ចោទជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមទាំង ៥ នាក់ នេះ មានស្រុកកំណើតនៅភូមិបៀងដុង A (Bien Dong A ) ឃុំ វិញត្រាច់ ដុង (Vinh Trach Dong) ទីក្រុងពលលាវ ខេត្តពលលាវ ម្នាក់ៗត្រូវបានតុការដំបូង របស់ បក្សកុម្មុយនិស្ត វៀតណាម សម្រេច ប្រកាស សាលក្រមឲ្យជាប់គុក ដូចតទៅ ៖
១.អ្នកស្រី លី ធី សាបុត (Lý Thị Sà Bột) ១ ឆ្នាំ
២.អ្នកស្រី លី ធី យន់ (Lý Thị Dạnh) ១ ឆ្នាំ
៣.អ្នកស្រី ឡឹម ធី ឡង (Lâm Thị Loan) ១ ឆ្នាំ
៤.លោក លី មិន ហាយ (Lý Minh Hải) ១១ ខែ និង
៥.លោក តាំង ផល្លា (Tăng Pho La) ១០ ខែ
ចំណែកអ្នកស្រី លី ធី សាបុត ត្រូវបានតុលាការកាត់ទោសកំបាំងមុខ ព្រោះគាត់បានភៀសខ្លួនចេញ ទៅក្រៅប្រទេស មុន ពេល វៀតណាមចាប់ខ្លួន ។
យោងតាមសេចក្ដីប្រកាសរបស់ចៅក្រមនៅក្នុងអង្គសវនាការនេះថា ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមទាំង ៥ រូបនេះ ត្រូវ បានចោទប្រ កាន់ ទោស ព្រោះបានជួយទូងស្គរ និងវៃរគាំងនៅវត្តព្រៃជាប់ កាលពីថ្ងៃទី ២៣ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៣ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងការ សម្រេច របស់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ក្នុងការចាប់ផ្សឹកព្រះតេជព្រះគុណ លី ចិន្ដា ។
មកដល់ថ្ងៃ ទី ២៧ ខែកញ្ញា តុលាការខេត្តឃ្លាំង នៃបក្សកុម្មុយនិស្តវៀតណាមបានប្រកាសសាលក្រម សម្រេចផ្ដន្ទាទោស ព្រះសង្ឃ ២ អង្គ និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ២ រូបឲ្យជាប់គុកម្នាក់ៗពី ២ ឆ្នាំ ទៅ ៦ ឆ្នាំ ពីបទ “ចាត់តាំងនាំមនុស្សចេញ ទៅក្រៅ ប្រទេស” និង ” ទទួលប្រាក់ពីសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដើម្បីចាត់តាំង ប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលបក្សកុម្មុយ និស្តវៀត ណាម” ។
សាលក្រមនេះ បានសម្រេចផ្ដន្ទាទោស ព្រះតេជព្រះគុណ ថាច់ ធឿន (Thach Thuol) ប្រសូត ឆ្នាំ ១៩៨៥ ជាគ្រូសូត្រវត្ត សេរីតា សេកឲ្យ ជាប់ពន្ធនាគារ ៦ ឆ្នាំ ព្រះតេជព្រះគុណ លីវ នី (Lieu Ny) ប្រសូត ឆ្នាំ ១៩៨៦ ជាព្រះចៅអធិការវត្ត សេរីតាសេក ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ ៤ ឆ្នាំ លោក ថាច់ ភូមិរិទ្ធ (Thach Phum Rich) កើត ឆ្នាំ ១៩៨៩ ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ ៣ ឆ្នាំ ពីបទ “ភៀសខ្លួនទៅប្រទេសក្រៅ ដើម្បីប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល” និង លោក ត្រា វណ្ណ ថា (Tra Quanh Tha) ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ ២ ឆ្នាំ ពីបទ “ចាត់តាំងនាំ មនុស្សរត់ចេញទៅប្រទេសក្រៅ” ។ អ្នកទាំង ៤ រូបនេះ មានស្រុកំណើត ឃុំវិញហាយ (Vĩnh Hải) ស្រុកជ្រោយញរ ខេត្តឃ្លាំង ។
បាតុម្មទាមទារឲ្យដោះលែង៖
សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម គ្រោងនឹងធ្វើបាតុកម្មនៅមុខការិយាល័យក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស នៃ អង្គការ សហប្រជាជាតិ នៅទីក្រុង ស្សឺណែវ ប្រទេសស្វិស នៅថ្ងៃទី ០៥ ខែកុម្ភៈ ខាងមុខនេះ ដើម្បីជម្រុញឲ្យ មានការចាប់អារម្មណ៍ ពីសហគមន៍ អន្តរជាតិ និងដើម្បីឲ្យអន្តរជាតិដាក់សម្ពាធទៅរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ត្រូវគោរពសិទ្ធិខ្មែរក្រោម នៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម ។ ការធ្វើបាតុកម្មនេះ ស្របពេលដែលវៀតណាមចូល ឆ្លើយបំភ្លឺអំពីប្រវត្តិសិទ្ធិមនុស្សរបស់ខ្លួន នៅការិយាល័យក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិ មនុស្ស នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ នាទីក្រុងស្សឺណែវ ប្រទេសស្វិស ។
យោងតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាននៅលើគេហទំព័រក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសប្រជាជាតិ វៀត ណាម នឹងចូលបំភ្លឺ បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅថ្ងៃទី ០៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៤ នេះ ចាប់ពី ម៉ោង ២ កន្លះ ដល់ ម៉ោង ៦ រសៀល ។
យោងតាមរបាយការណ៍ដែលវៀតណាមបានរាយការណ៍ទៅក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស កាលពីថ្ងៃទី ០៨ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៣ ហើយវៀតណាមនឹងយកមកអាននៅក្នុងការឆ្លើយបំភ្លឺនៅថ្ងៃទី ០៥ ខែកុម្ភៈ ខាងមុខ នេះ បានបញ្ជាក់ថា រាល់បញ្ហាទាំងអស់ រួមទាំងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សផង នៅក្នុងប្រទេស ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាល គោរព និងអនុវត្តយ៉ាងល្អប្រសើរ ៕
