ពលរដ្ឋខ្មែរនៅកម្ពុជាក្រោម ប្រារព្ធពិធីចូលឆ្នាំតាមវត្តអារាម តែកម្មករពេញកម្លាំង មិនបានចូលរួម ដោយសារអាជ្ញាធរវៀតណាម មិនឲ្យឈប់សម្រាក
ដោយ យន់ សាមៀន I RFA
ពលរដ្ឋខ្មែរ រស់នៅទឹកដីកម្ពុជាក្រោម កំពុងប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរ តាមវត្តអារាម ដូចខ្មែរ នៅប្រទេសកម្ពុជាដែរ ។ ប៉ុន្តែ សមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោមឲ្យដឹងថា កម្មករខ្មែរកំពុងធ្វើការនៅទីក្រុងភាគច្រើន នៅតែមិនអាចត្រលប់មកចូលឆ្នាំនៅស្រុកកំណើត ដូចឆ្នាំមុនៗ ដែរ ដោយសារអាជ្ញាធរវៀតណាមមិនអនុញ្ញាតឲ្យឈប់សម្រាក ។
April 16, 2019 2:55 PM · Edit this postViews:
ដោយ យន់ សាមៀន I RFA
ពលរដ្ឋខ្មែរ រស់នៅទឹកដីកម្ពុជាក្រោម កំពុងប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរ តាមវត្តអារាម ដូចខ្មែរ នៅប្រទេសកម្ពុជាដែរ ។ ប៉ុន្តែ សមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោមឲ្យដឹងថា កម្មករខ្មែរកំពុងធ្វើការនៅទីក្រុងភាគច្រើន នៅតែមិនអាចត្រលប់មកចូលឆ្នាំនៅស្រុកកំណើត ដូចឆ្នាំមុនៗ ដែរ ដោយសារអាជ្ញាធរវៀតណាមមិនអនុញ្ញាតឲ្យឈប់សម្រាក ។
ពិធីដង្ហែព្រះសីសៈកបិលមហាព្រហ្ម និងព្រៈសារីរិកធាតុ នៅវត្តត្រោកលិច ខែត្រព្រះត្រពាំង (Tra Vinh) កម្ពុជាក្រោម ។ រូបថតៈ Hong Photolog
ពិធីដង្ហែព្រះសីសៈកបិលមហាព្រហ្ម និងព្រៈសារីរិកធាតុ នៅវត្តត្រោកលិច ខែត្រព្រះត្រពាំង (Tra Vinh) កម្ពុជាក្រោម ។ រូបថតៈ Hong Photolog
ខ្មែរក្រោម ដែលកំពុងរស់នៅលើទឹកដីកំណើតបានប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំ ប្រពៃណីខ្មែរ ៣ ថ្ងៃ ដូចនៅកម្ពុជាដែរ ។ ប្រធានសម្ព័ន្ធសមណនិស្សិត-និស្សិតខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ព្រះតេជព្រះគុណ សឺន សុផារិន្ទ គង់នៅវត្តបទុមវតីរាជធានីភ្នំពេញ មានថេរដីកាថា ខ្មែរនៅកម្ពុជាក្រោម មានជំនឿថា មានទេវតាចុះក្នុងថ្ងៃបុណ្យចូលឆ្នាំ ទៅតាមពេលាដូចគ្នា នឹងនៅកម្ពុជាដែរ តែគេមិនហៅថ្ងៃសង្ក្រាន្តទេ គឺហៅថ្ងៃឆ្លងឆ្នាំថ្មី ។ ព្រះអង្គ បន្តថា នៅថ្ងៃចូលឆ្នាំ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម នាំគ្នាធ្វើពិធីដង្ហែ ព្រះសិរសាកបិលមហាព្រហ្ម ជុំវិញព្រះវិហារ ជុំវិញវត្ត និងដង្ហែតាមផ្លូវ ក្នុងភូមិ ។ ពួកគេ មានជំនឿដូចពលរដ្ឋខ្មែរដែរ គឺថ្ងៃឆ្លងឆ្នាំ ជាថ្ងៃដែលកបិលមហាព្រហ្ម ចាញ់ភ្នាល់ប្រស្នាជាមួយធម្មបាលកុមារ៖ «នៅកម្ពុជាក្រោម គេមានពិធីដង្ហែសង្ក្រាន្តតាមភូមិ ស្រុក នីមួយៗ ។ តាមវត្តនីមួយៗ គេមានកម្មវិធីដង្ហែសង្ក្រាន្ត គឺដង្ហែក្បាលកបិលមហាព្រហ្មតែម្ដង ជុំវិញភូមិស្រុករបស់ចំណុះជើងវត្តនីមួយៗ ។ ពិធីទទួលទេវតាឆ្នាំថ្មីហ្នឹង ក្នុងវត្តមានរៀបចំខ្លះដែរ ហើយតាមភូមិស្រុកក៏គេរៀបចំខ្លះដែរ ដូចគ្នា មិនសូវខុសគ្នាទេពរ» ។
ព្រះអង្គ បន្តថា ពលរដ្ឋខ្មែរ នៅកម្ពុជាក្រោម គេច្រើនតែណាត់គ្នា ទទួលទេវតាឆ្នាំថ្មី នៅវត្តអារាម ។ នៅពេលាទេវតាចុះ ខ្មែរក្រោម មានពិធីមួយទៀត គឺកម្មវិធីសូត្រមន្តទទួលទេវតា ។ រយៈពេល ៣ ថ្ងៃ នៃពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី គ្រប់ទីវត្តអារាមទាំងជាង ៥០០ វត្ត នៅកម្ពុជាក្រោម ឮសំឡេងកងរំពង ដោយការសូត្រធម៌ និងលេងល្បែងប្រជាប្រិយ ។ ចំណែកពុទ្ធសាសនិកស្លៀកសំលៀកបំពាក់ តាមបែបប្រពៃណីយកចង្ហាន់ប្រគេនព្រះសង្ឃ ។
ព្រះតេជព្រះគុណ សឺន សុផារិន្ទ បន្តទៀតថា ៣ ថ្ងៃ មាន ថ្ងៃមហាសង្ក្រាន្ត គឺថ្ងៃចូលឆ្នាំទី ១ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ច្រើនជួបជុំគ្នានៅវត្តទទួលទេវតា សម្ដែងព្រះបរិត្ត ពូនភ្នំខ្សាច់ និងមានកម្មវិធីលេងល្បែងប្រជាប្រិយ ។ ចំណែកថ្ងៃទី ២ គឺវរវ័នបត ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម នាំគ្នាធ្វើពិធីងូតទឹកជូនឪពុកម្ដាយតាមផ្ទះរៀងៗ ខ្លួន ហើយពួកគេបន្តទៅវត្ត ធ្វើពិធីងូតទឹកជូនព្រះគ្រូចៅអធិការ និងចាស់ទុំ នៅវត្តអារាម ។ ឯថ្ងៃទី ៣ ជាថ្ងៃឡើងស័ក ខ្មែរក្រោមនាំគ្នា ធ្វើពិធីស្រង់ព្រះពុទ្ធបដិមា តាមវត្តនីមួយៗ ហើយច្រើនតែធ្វើពេលរសៀល ។ ចំណែកភ្នំខ្សាច់ បច្ចុប្បន្នគេនិយម ពូនជាភ្នំស្រូវ ភ្នំអង្ករ ដើម្បីទុកផ្គត់ផ្គង់ព្រះសង្ឃ ក្រោយចូលឆ្នាំរួច៖ «ពិធីពូនភ្នំខ្សាច់នៅឯណោះ គេពូនភ្នំខ្សាច់យក ស្រូវ យកអង្ករទៅពូន ជំនួសខ្សាច់វិញណា ។ កន្លែង (វត្ត) ខ្លះ គេយកស្រូវ យកស្រូវអង្ករទៅពូនជាភ្នំ នៅកណ្ដាលព្រះវិហារ ឬក៏កន្លែងកណ្ដាលណាមួយ ក្នុងវត្តហ្នឹង គេរៀបចំមក ។ ពីដើមមកវត្តនីមួយៗ ខ្វះខាត ហើយព្រះសង្ឃមិនសូវបានធ្វើស្រែ ចម្ការអ៊ីចឹងទៅ បានពេលចូលឆ្នាំហ្នឹង ញាតិញោមយកស្រូវអង្ករទៅពូនជាភ្នំមួយ សម្រាប់ទ្រទ្រង់ដល់ព្រះសង្ឃ» ។
ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណី ៣ ថ្ងៃ ព្រះសង្ឃនៅតាមវត្តអារាមនៅកម្ពុជាក្រោម មានពិធីសូត្រ និងសម្ដែងព្រះធម៌ ទាំងបីថ្ងៃ ហើយភាគច្រើន គឺសូត្រ និងសម្ដែងព្រះធម៌ ពេលរសៀល និងពេលយប់ ។ ក្រៅពីនេះ ជាកម្មវិធី រាំលេងកម្សាន្ត និងល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរ ។
នាយកកម្មវិធីសមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិវឌ្ឍន៍ លោក សឺន ជុំជួន សង្កេតឃើញថា ថ្វីត្បិតការប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរ មិនសូវរងការរឹតត្បិតដូចពេលមុន ប៉ុន្តែកម្មករខ្មែរ និងសិស្សានុសិស្សខ្មែរ នៅតែមិនបានឈប់សម្រាកក្នុងពិធីចូលឆ្នាំប្រពៃណីខ្មែរ ដោយសារ អាជ្ញាធរវៀតណាម មិនអនុញ្ញាតឲ្យឈប់សម្រាក ។ លោកថា កាលពីចូលឆ្នាំខ្មែរ ឆ្នាំ ២០១៨ អាជ្ញាធរវៀតណាមគ្រប់គ្រងនៅខែត្រ ដែលមានខ្មែររស់នៅច្រើន បានអំពាវនាវឲ្យមានការអនុញ្ញាតឲ្យខ្មែរក្រោមបានឈប់សម្រាក តែឆ្នាំ ២០១៩ នេះ មិនមានការអំពាវនាវបែបនេះទេ៖ «ទោះបីរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម គេអបអរសាទរ គេស្នើសុំឲ្យមានការឈប់សម្រាកអ្វី តែនៅតាមបណ្ដាក្រុមហ៊ុន គេមិនឲ្យឈប់សម្រាកទេ» ។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម ង្វៀង ស្វឹងភុក (Nguyen Xuan Phuc) បានសរសេរលិខិតជូនពរឆ្នាំថ្មីដល់ពលរដខ្មែរក្រោម ប៉ុន្តែមិនបានទទួលស្គាល់ថា ខ្មែរក្រោមជាជនជាតិដើមកំណើត និងអនុញ្ញាតឲ្យខ្មែក្រោមឈប់សម្រាកក្នុងថ្ងៃចូលឆ្នាំថ្មីនោះទេ ។
មិនមានរបាយការណ៍បញ្ជាក់ថា ទឹកដីកម្ពុជាក្រោមមានទំហំ ប៉ុនណាឲ្យពិតប្រាកដទេ តែមានខេត្តខ្មែរ ចំនួន ២១ និងកោះជាច្រើន នៅក្នុងសមុទ្ទ ដូចជា កោះត្រឡាច ជាដើម ។ ចំណែកកោះត្រល់ ក៏ត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយអាជ្ញាធរវៀតណាមដែរ ។ គិតមកដល់ខែមិថុនាខាងមុខនេះ កម្ពុជាក្រោមត្រូវបានវៀតណាម គ្រប់គ្រងអស់រយៈពេល ៧០ ឆ្នាំហើយ ។
ទោះយ៉ាងណា លោក សឺន ជុំជួន នៅតែបន្តអំពាវនាវឲ្យអាជ្ញាធរវៀតណាម អនុញ្ញាតឲ្យពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅទឹកដីកម្ពុជាក្រោម បានឈប់សម្រាក រាល់ពិធីបុណ្យប្រពៃណីរបស់ខ្មែរ ៕
ទស្សនារូបថតខ្លះៗ នៃពិធីដង្ហែព្រះសីសៈកបិលមហាព្រហ្ម និងព្រៈសារីរិកធាតុ នៅវត្តត្រោកលិច ខែត្រព្រះត្រពាំង (Tra Vinh) កម្ពុជាក្រោម ។ រូបថតៈ Hong Photolog
